Art. 1 [Rejestracja stanu cywilnego; Czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego]
Ustawa reguluje zasady i tryb rejestracji stanu cywilnego oraz dokonywania czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego.
Art. 2 [Stan cywilny; Rejestracja stanu cywilnego]
1. Stanem cywilnym jest sytuacja prawna osoby wyrażona przez cechy indywidualizujące osobę, kształtowana przez zdarzenia naturalne, czynności prawne lub orzeczenia sądów, lub decyzje organów, stwierdzona w akcie stanu cywilnego.
2. Rejestracji stanu cywilnego dokonuje się w rejestrze stanu cywilnego w formie aktów stanu cywilnego.
3. Aktem stanu cywilnego jest wpis o urodzeniu, małżeństwie albo zgonie w rejestrze stanu cywilnego wraz z treścią późniejszych wpisów wpływających na treść lub ważność tego aktu.
4. Akt stanu cywilnego jest sporządzony z chwilą dokonania wpisu o urodzeniu, małżeństwie albo zgonie w rejestrze stanu cywilnego.
5. Czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego innych niż akty stanu cywilnego dokonuje się w formie decyzji administracyjnej albo czynności materialno- -technicznej.
6. Odmowa dokonania czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego następuje w formie decyzji administracyjnej.
Art. 3 [Dowód zdarzeń w aktach stanu cywilnego; Niezgodność aktów stanu cywilnego z prawdą]
Akty stanu cywilnego stanowią wyłączny dowód zdarzeń w nich stwierdzonych; ich niezgodność z prawdą może być udowodniona jedynie w postępowaniu sądowym.
Art. 4 [Przekazywanie odpisów orzeczeń sądowych; Przekazywanie odpisów decyzji administracyjnych]
1. Sądy przekazują urzędom stanu cywilnego odpisy prawomocnych orzeczeń stanowiących podstawę sporządzenia aktu stanu cywilnego lub mających wpływ na treść lub ważność aktu stanu cywilnego wraz z adnotacją o dacie uprawomocnienia się tych orzeczeń, w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.
2. Organy administracji publicznej przekazują urzędom stanu cywilnego odpisy decyzji administracyjnych mających wpływ na treść lub ważność aktu stanu cywilnego w terminie 7 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, z wyjątkiem decyzji administracyjnych o zmianie imienia lub nazwiska, które są przekazywane w trybie ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (Dz. U. z 2021 r. poz. 1988).
Art. 5 [Rejestr stanu cywilnego; Dostęp do rejestru stanu cywilnego]
1. Rejestr stanu cywilnego jest prowadzony w systemie teleinformatycznym.
2. Utrzymanie i rozwój rejestru stanu cywilnego, w celu realizacji zadań określonych w ustawie, zapewnia minister właściwy do spraw informatyzacji, w tym:
1) zapewnia ochronę przed nieuprawnionym dostępem do rejestru stanu cywilnego;
2) zapewnia integralność danych w rejestrze stanu cywilnego;
3) zapewnia dostępność systemu teleinformatycznego, w którym rejestr stanu cywilnego jest prowadzony, dla podmiotów przetwarzających dane w tym rejestrze;
4) przeciwdziała uszkodzeniom systemu teleinformatycznego, w którym rejestr stanu cywilnego jest prowadzony;
5) określa zasady bezpieczeństwa przetwarzanych danych, w tym danych osobowych;
6) określa zasady zgłoszenia naruszenia ochrony danych osobowych;
7) zapewnia rozliczalność działań dokonywanych na danych w rejestrze stanu cywilnego;
8) zapewnia poprawność danych przetwarzanych w rejestrze stanu cywilnego.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych na wniosek ministra właściwego do spraw informatyzacji może uczestniczyć w realizacji zadań związanych z rozwojem rejestru stanu cywilnego oraz zapewnieniem poprawności danych przetwarzanych w tym rejestrze.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych zapewnia funkcjonowanie wydzielonej sieci umożliwiającej łączność elektroniczną pozwalającą na dostęp organom, o których mowa w ust. 6, do rejestru stanu cywilnego.
5. Wpisu w rejestrze stanu cywilnego dokonuje kierownik urzędu stanu cywilnego lub zastępca kierownika urzędu stanu cywilnego.
6. W celu realizacji zadań określonych w ustawie kierownik urzędu stanu cywilnego, zastępca kierownika urzędu stanu cywilnego, konsul, wojewoda, minister właściwy do spraw wewnętrznych oraz minister właściwy do spraw informatyzacji posiadają dostęp do rejestru stanu cywilnego.
6a. W celu realizacji zadań określonych w ustawie z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. z 2025 r. poz. 274) oraz w ustawie z dnia 27 stycznia 2022 r. o dokumentach paszportowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1063) konsul, wojewoda, minister właściwy do spraw wewnętrznych oraz minister właściwy do spraw zagranicznych posiadają dostęp do rejestru stanu cywilnego.
7. Minister właściwy do spraw informatyzacji wykonuje obowiązki, o których mowa w art. 15 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm. ).
Art. 5a [Udostępnianie danych z rejestru stanu cywilnego; Warunki udostępniania danych]
1. Dane z rejestru stanu cywilnego minister właściwy do spraw informatyzacji udostępnia:
1) Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
2) Agencji Wywiadu,
3) Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu,
4) Służbie Kontrwywiadu Wojskowego,
5) Służbie Wywiadu Wojskowego,
6) Ministrowi Sprawiedliwości,
7) sądom – wyłącznie w zakresie niezbędnym do realizacji ich ustawowych zadań.
2. Dane z rejestru stanu cywilnego udostępnia się za pomocą urządzeń teletransmisji danych, po złożeniu do ministra właściwego do spraw informatyzacji jednorazowego wniosku i wyrażeniu przez niego zgody, podmiotom, o których mowa w ust. 1, jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:
1) posiadają urządzenia lub systemy teleinformatyczne przeznaczone do komunikowania się pomiędzy uprawnionymi podmiotami a rejestrem stanu cywilnego, umożliwiające identyfikację osoby uzyskującej dane z rejestru, zakres oraz datę ich uzyskania;
2) posiadają zabezpieczenia techniczne i organizacyjne właściwe dla przetwarzania danych osobowych, w szczególności uniemożliwiające dostęp osób nieuprawnionych do przetwarzania danych osobowych i wykorzystanie danych niezgodnie z celem ich uzyskania;
3) uzyskanie danych tą drogą jest uzasadnione specyfiką lub zakresem wykonywanych zadań albo prowadzonej działalności.
3. W sprawach o udostępnianie danych podmiotom, o których mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw informatyzacji, w drodze decyzji administracyjnej, wyraża zgodę na udostępnianie danych, odmawia wyrażenia zgody na ich udostępnianie, jeżeli nie zostały spełnione warunki określone w ust. 2, albo cofa zgodę na ich udostępnianie, jeżeli warunki te przestały być spełniane.
Art. 6 [Rejestracja stanu cywilnego; Zatrudnienie kierownika urzędu stanu cywilnego]
1. Rejestracja stanu cywilnego jest wykonywana przez gminy w urzędach stanu cywilnego jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej.
2. Gmina jest okręgiem rejestracji stanu cywilnego.
3. Kierownikiem urzędu stanu cywilnego jest wójt (burmistrz, prezydent miasta).
4. W okręgach liczących poniżej 50 000 mieszkańców wójt (burmistrz, prezydent miasta) zatrudnia zastępcę kierownika urzędu stanu cywilnego oraz może zatrudnić inną osobę na stanowisku kierownika urzędu stanu cywilnego.
5. W okręgach liczących powyżej 50 000 mieszkańców wójt (burmistrz, prezydent miasta) zatrudnia inną osobę na stanowisku kierownika urzędu stanu cywilnego oraz może zatrudnić zastępcę lub zastępców kierownika urzędu stanu cywilnego.
Art. 7 [Zmiana okręgu rejestracji stanu cywilnego; Właściwość urzędu stanu cywilnego]
1. Zmiana okręgu rejestracji stanu cywilnego może nastąpić przez ustalenie właściwości urzędu stanu cywilnego dla więcej niż jednego okręgu rejestracji stanu cywilnego lub przez ustalenie właściwości kilku urzędów stanu cywilnego w jednym okręgu rejestracji stanu cywilnego. Jeżeli nastąpiła zmiana właściwości okręgu rejestracji stanu cywilnego, kierownikiem urzędu stanu cywilnego właściwym do dokonywania czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego jest kierownik urzędu stanu cywilnego, który przejął właściwość okręgu rejestracji stanu cywilnego.
2. Wojewoda składa wniosek do ministra właściwego do spraw wewnętrznych o zmianę okręgu rejestracji stanu cywilnego:
1) na wniosek gminy lub gmin;
2) po zasięgnięciu opinii gminy lub gmin.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej, w drodze rozporządzenia, określa właściwość urzędu stanu cywilnego dla więcej niż jednego okręgu rejestracji stanu cywilnego lub właściwość kilku urzędów stanu cywilnego w jednym okręgu rejestracji stanu cywilnego, uwzględniając wskazane we wniosku okoliczności oraz liczbę zdarzeń z zakresu rejestracji stanu cywilnego przemawiających za zmianą właściwości urzędu.
1. Na stanowisku kierownika urzędu stanu cywilnego oraz zastępcy kierownika urzędu stanu cywilnego może być zatrudniona osoba inna niż wskazana w art. 6 ust. 3, która:
1) ma obywatelstwo polskie, pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych;
2) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;
3) posiada:
a) dyplom ukończenia wyższych studiów prawniczych lub administracyjnych potwierdzający uzyskanie tytułu zawodowego magistra lub,
b) dyplom potwierdzający ukończenie wyższych studiów prawniczych lub administracyjnych za granicą, o którym mowa w art. 326 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2024 r. poz. 1571, 1871 i 1897), albo uznany za równoważny polskiemu dyplomowi potwierdzającemu uzyskanie tytułu zawodowego magistra zgodnie z art. 327 ust. 1 tej ustawy lub,
c) dyplom potwierdzający uzyskanie tytułu zawodowego magistra i świadectwo ukończenia studiów podyplomowych w zakresie administracji;
4) posiada łącznie co najmniej trzyletni staż pracy na stanowiskach urzędniczych w urzędach lub w samorządowych jednostkach organizacyjnych, w służbie cywilnej, w urzędach państwowych lub w służbie zagranicznej, z wyjątkiem stanowisk pomocniczych i obsługi.
2. W zakresie nieuregulowanym w ustawie do osób zatrudnionych na stanowiskach kierownika urzędu stanu cywilnego lub zastępcy kierownika urzędu stanu cywilnego oraz do naboru na te stanowiska stosuje się przepisy ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1135).
Art. 9 [Rejestracja stanu cywilnego; Uprawnienia kierownika urzędu stanu cywilnego]
1. Czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego są dokonywane przez kierownika urzędu stanu cywilnego lub zastępcę kierownika urzędu stanu cywilnego.
2. Uprawnienia i obowiązki kierownika urzędu stanu cywilnego przysługują i są wykonywane również przez zastępcę kierownika urzędu stanu cywilnego.
1. Kierownik urzędu stanu cywilnego może na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub w postaci elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, upoważnić pracownika urzędu stanu cywilnego do wydawania odpisów aktów stanu cywilnego, zaświadczeń o zamieszczonych lub niezamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby oraz zamieszczania przypisków, z wyjątkiem przypisków zamieszczanych przy akcie stanu cywilnego na podstawie uznania orzeczenia organu państwa obcego lub na podstawie innego dokumentu pochodzącego od organu państwa obcego, a niewymagającego uznania albo odpisu zagranicznego dokumentu stanu cywilnego przekazanego do urzędu stanu cywilnego w wykonaniu umowy międzynarodowej przewidującej wzajemną wymianę informacji w zakresie stanu cywilnego.
2. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) może na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub w postaci elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, upoważnić innego pracownika do wydawania odpisów aktów stanu cywilnego, zaświadczeń o zamieszczonych lub niezamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby oraz zamieszczania przypisków, z wyjątkiem przypisków zamieszczanych przy akcie stanu cywilnego na podstawie uznania orzeczenia organu państwa obcego lub na podstawie innego dokumentu pochodzącego od organu państwa obcego, a niewymagającego uznania albo odpisu zagranicznego dokumentu stanu cywilnego przekazanego do urzędu stanu cywilnego w wykonaniu umowy międzynarodowej przewidującej wzajemną wymianę informacji w zakresie stanu cywilnego.
3. Zastępca kierownika urzędu stanu cywilnego nie może upoważnić pracownika do dokonywania czynności, o których mowa w ust. 1.
1. Właściwy miejscowo wojewoda sprawuje nadzór nad rejestracją stanu cywilnego.
2. Organem odwoławczym od decyzji administracyjnych z zakresu rejestracji stanu cywilnego jest wojewoda.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych sprawuje nadzór nad działalnością wojewody w zakresie rejestracji stanu cywilnego.
4. Sprawowanie nadzoru, o którym mowa w ust. 3, polega w szczególności na:
1) przeprowadzaniu kontroli, w tym na badaniu:
a) prawidłowości prowadzonych przez wojewodę postępowań administracyjnych,
b) terminowości załatwiania spraw z zakresu rejestracji stanu cywilnego;
2) kształtowaniu jednolitej polityki w zakresie rejestracji stanu cywilnego i kontroli wykonywania ustalonych sposobów postępowania.
5. Kontrola, o której mowa w ust. 4 pkt 1, jest wykonywana na zasadach określonych w ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 224).
Art. 12 [Stosowanie Kodeksu postępowania administracyjnego; Stosowanie Prawa konsularnego]
1. W sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572).
2. Do spraw należących do właściwości konsulów stosuje się przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. – Prawo konsularne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1329).
Art. 13 [Rejestracja urodzenia i małżeństwa; Rejestracja zgonu]
1. Urodzenie oraz małżeństwo rejestruje kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu na miejsce urodzenia albo zawarcia małżeństwa.
2. Zgon rejestruje kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu na miejsce zgonu albo miejsce znalezienia zwłok.
3. Małżeństwo zawarte przed konsulem rejestruje kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy dla miasta stołecznego Warszawy.
4. Urodzenie oraz zgon na polskim statku morskim lub powietrznym, okręcie wojennym lub wojskowym statku powietrznym rejestruje kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy dla miasta stołecznego Warszawy.
5. Zgon żołnierza w czynnej służbie wojskowej i innej osoby przydzielonej do jednostki wojskowej, poległych lub zmarłych w związku z działaniami wojennymi rejestruje kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy dla miasta stołecznego Warszawy.
6. W przypadku stwierdzenia zgonu albo uznania za zmarłego w postępowaniu sądowym zgon rejestruje kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy dla miasta stołecznego Warszawy.
Art. 14 [Zgłoszenie urodzenia; Właściwość miejscowa urzędu stanu cywilnego]
Zgłoszenia urodzenia dokonuje się w urzędzie stanu cywilnego właściwym ze względu na miejsce urodzenia dziecka.
1. Zawarcie małżeństwa następuje przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego wybranym przez osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo.
2. Zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa w sposób określony w art. 1 § 2 i 3 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2023 r. poz. 2809), zwanej dalej „Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym”, wydaje kierownik urzędu stanu cywilnego wybrany przez osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo.
Art. 16 [Zgłoszenie zgonu; Właściwość miejscowa urzędu stanu cywilnego]
Zgłoszenia zgonu dokonuje się w urzędzie stanu cywilnego właściwym ze względu na miejsce zgonu albo miejsce znalezienia zwłok.
Art. 17 [Rejestracja stanu cywilnego poza urzędem]
W przypadku osoby, której osobisty udział w czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego w siedzibie urzędu stanu cywilnego nie jest możliwy z powodu choroby, niepełnosprawności lub innej niedającej się pokonać przeszkody, czynności tej można dokonać w miejscu pobytu tej osoby, jeżeli pozwalają na to okoliczności.
Art. 18 [Uznanie ojcostwa; Oświadczenia o nazwisku dziecka i małżonka rozwiedzionego]
Oświadczenia konieczne do uznania ojcostwa lub oświadczenia małżonków, że dziecko będzie nosić takie samo nazwisko, jakie nosi albo nosiłoby ich wspólne dziecko, oraz oświadczenie małżonka rozwiedzionego o powrocie do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa, można złożyć przed wybranym kierownikiem urzędu stanu cywilnego albo konsulem.
Art. 19 [Oznaczanie aktów stanu cywilnego; Rejestr uznań ojcostwa]
1. Akty stanu cywilnego oznacza się w rejestrze stanu cywilnego oddzielnie dla każdego rodzaju zdarzenia: urodzenia, małżeństwa albo zgonu, i odrębnie dla każdego roku kalendarzowego.
2. W rejestrze stanu cywilnego prowadzi się rejestr uznań, w którym gromadzi się:
1) nazwiska, imiona oraz nazwiska rodowe, daty i miejsca urodzenia matki dziecka oraz mężczyzny uznającego ojcostwo, numery tych osób w Powszechnym Elektronicznym Systemie Ewidencji Ludności, zwanym dalej „PESEL”, jeżeli zostały nadane;
2) nazwisko, imię (imiona), płeć, datę i miejsce urodzenia dziecka, jeżeli uznanie ojcostwa następuje po sporządzeniu aktu urodzenia, oraz numer PESEL dziecka, jeżeli został nadany;
3) datę i miejsce urodzenia oraz płeć dziecka, jeżeli uznanie ojcostwa następuje przed sporządzeniem aktu urodzenia, a po urodzeniu się dziecka;
4) informację, że oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa zostało przyjęte przed urodzeniem się dziecka;
4a) informację, że oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa zostało złożone przed przeniesieniem do organizmu kobiety komórek rozrodczych pochodzących od anonimowego dawcy albo zarodka powstałego z komórek rozrodczych pochodzących od anonimowego dawcy albo z dawstwa zarodka;
5) datę śmierci dziecka oraz informację o dacie powzięcia przez mężczyznę uznającego ojcostwo wiadomości o śmierci dziecka, jeżeli uznanie ojcostwa następuje po śmierci dziecka;
6) oznaczenie aktu urodzenia dziecka i urzędu stanu cywilnego, w którym został on sporządzony, lub oznaczenie aktu zgonu dziecka oraz urzędu stanu cywilnego, w którym został on sporządzony, jeżeli są znane;
7) datę złożenia przez mężczyznę oświadczenia, że dziecko pochodzi od niego;
8) datę złożenia przez matkę dziecka oświadczenia, że mężczyzna, który złożył oświadczenie, jest ojcem dziecka;
9) datę odmowy przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa;
10) nazwisko i imię kierownika urzędu stanu cywilnego albo konsula przyjmującego oświadczenie lub odmawiającego przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa dziecka.
2a. Informacja, o której mowa w ust. 2 pkt 4a, podlega usunięciu z rejestru, jeżeli w ciągu dwóch lat od dnia przyjęcia oświadczenia złożonego przez mężczyznę koniecznego do uznania ojcostwa dziecko się nie urodziło.
3. Minister właściwy do spraw informatyzacji prowadzący rejestr stanu cywilnego zapewnia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego możliwość realizacji zadań wynikających z art. 35 ust. 4 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz. U. z 2024 r. poz. 812, 1222, 1562, 1684 i 1871 oraz z 2025 r. poz. 179).
Art. 20 [Nadanie numeru PESEL; Zamieszczenie danych w rejestrze stanu cywilnego]
1. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt urodzenia występuje, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, o nadanie numeru PESEL, który po nadaniu jest zamieszczany w rejestrze stanu cywilnego.
2. W rejestrze stanu cywilnego zamieszcza się przy akcie stanu cywilnego dane o obywatelstwie oraz numer PESEL osoby, której akt dotyczy, jeżeli został nadany.
3. W rejestrze stanu cywilnego zamieszcza się przy akcie urodzenia, oprócz danych określonych w ust. 2, numery PESEL rodziców osoby, której akt dotyczy, jeżeli zostały nadane.
Art. 21 [Sprawdzenie uprzedniej rejestracji zdarzenia; Weryfikacja danych w systemie PESEL]
1. Kierownik urzędu stanu cywilnego przed rejestracją zdarzenia sprawdza, czy nie zostało ono uprzednio zarejestrowane w formie aktu stanu cywilnego w rejestrze stanu cywilnego.
2. Dokonując czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego, kierownik urzędu stanu cywilnego, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, dokonuje sprawdzenia danych zawartych w PESEL.
Art. 22 [Rejestracja stanu cywilnego; Postępowanie wyjaśniające w przypadku niewystarczających dowodów]
Rejestracji stanu cywilnego dokonuje się na podstawie dowodów potwierdzających prawdziwość zgłoszonych danych. W przypadku uznania tych dowodów za niewystarczające stan faktyczny ustala się w postępowaniu wyjaśniającym.
Art. 23 [Adnotacje w aktach stanu cywilnego]
Informacje o okolicznościach i podstawie rejestracji urodzenia, małżeństwa albo zgonu zamieszcza się w akcie stanu cywilnego jako adnotację.
1. Wpis wpływający na treść lub ważność aktu stanu cywilnego dołącza się do aktu stanu cywilnego w formie wzmianki dodatkowej.
2. Wzmiankę dodatkową dołącza się na podstawie:
1) prawomocnych orzeczeń sądów;
2) ostatecznych decyzji administracyjnych i decyzji administracyjnych o zmianie imienia lub nazwiska;
3) odpisów aktów stanu cywilnego;
4) protokołów sporządzanych przez kierowników urzędów stanu cywilnego albo konsulów z czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego, które wymagają dołączenia wzmianek dodatkowych do aktów stanu cywilnego;
5) odpisów zagranicznych dokumentów stanu cywilnego lub innych dokumentów pochodzących od organów obcego państwa, niewymagających uznania;
6) innych dokumentów mających wpływ na treść lub ważność aktu.
3. Wzmiankę dodatkową o zmianie imienia lub nazwiska rodziców lub jednego z nich osoby pełnoletniej dołącza się do aktu urodzenia lub aktu małżeństwa tej osoby, o ile wystąpi ona z takim wnioskiem.
Art. 25 [Przypiski przy aktach stanu cywilnego; Wzmianki dodatkowe w aktach stanu cywilnego]
1. Informacje o innych aktach stanu cywilnego dotyczących tej samej osoby oraz informacje wpływające na stan cywilny tej osoby zamieszcza się przy akcie stanu cywilnego w formie przypisków.
2. Sporządzając akt stanu cywilnego lub dołączając do niego wzmiankę dodatkową, niezwłocznie zamieszcza się przypiski przy innych aktach stanu cywilnego dotyczących tej samej osoby.
Art. 26 [Akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego; Wydawanie dokumentów z akt zbiorowych]
1. Dokumenty stanowiące podstawę sporządzenia aktu stanu cywilnego lub dokumenty złożone po sporządzeniu aktu stanu cywilnego stanowiące podstawę do dołączenia wzmianki dodatkowej do aktu stanu cywilnego lub stanowiące podstawę zamieszczenia przypisku przy innych aktach stanu cywilnego stanowią akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego.
2. W aktach zbiorowych rejestracji stanu cywilnego gromadzi się dokumenty, które nie podlegają zwrotowi. Na wniosek osoby, która przedkłada zagraniczny dokument stanu cywilnego, można wydać ten dokument, po uprzednim sporządzeniu kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez kierownika urzędu stanu cywilnego, jeżeli wnioskodawca nie ma możliwości ponownego uzyskania tego dokumentu.
3. Akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego są gromadzone w rejestrze stanu cywilnego, jeżeli zostały sporządzone na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej. W rejestrze mogą być gromadzone akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego sporządzone na piśmie utrwalonym w postaci papierowej jako odwzorowanie cyfrowe lub może być zamieszczany opis tych dokumentów.
4. Dokumenty z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego, na żądanie sądu, prokuratora, osoby, której akt stanu cywilnego dotyczy, lub osoby mającej interes prawny, mogą być wydawane:
1) na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej albo odwzorowania cyfrowego poświadczonego za zgodność z oryginałem przez kierownika urzędu stanu cywilnego kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo
2) w postaci kopii albo wydruku dokumentu elektronicznego poświadczonych za zgodność z oryginałem przez kierownika urzędu stanu cywilnego podpisem własnoręcznym.
1. Akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego zabezpiecza się przed uszkodzeniem, zniszczeniem, utratą oraz przed nieuprawnionym dostępem do nich osób trzecich.
2. Akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego sporządzone na piśmie utrwalonym w postaci papierowej przechowuje się w archiwum urzędu stanu cywilnego, w miejscu zapewniającym ich zabezpieczenie, a w razie potrzeby poddaje się konserwacji.
3. Akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego sporządzone na piśmie utrwalonym w postaci papierowej mogą być wynoszone poza urząd stanu cywilnego za zgodą wojewody wyrażoną w drodze postanowienia lub w przypadku niebezpieczeństwa zagrażającego tym aktom.
4. Minister właściwy do spraw informatyzacji, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, określi, w drodze rozporządzenia, sposób:
1) prowadzenia rejestru stanu cywilnego,
2) oznaczania w rejestrze stanu cywilnego aktów stanu cywilnego,
3) prowadzenia akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego,
4) zabezpieczania akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego sporządzonych na piśmie utrwalonym w postaci papierowej w przypadku, o którym mowa w ust. 3 – uwzględniając konieczność zapewnienia kompletności danych zawartych w rejestrze stanu cywilnego i ich przejrzystości, sprawnego funkcjonowania rejestru stanu cywilnego, ochrony danych osobowych i mając na względzie szczególny charakter akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego.
Art. 28 [Przechowywanie akt stanu cywilnego; Przekazywanie akt do archiwum państwowego]
1. Akty stanu cywilnego oraz akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego kierownik urzędu stanu cywilnego przechowuje przez okres:
1) 100 lat – akty urodzenia oraz akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego dotyczące aktu urodzenia;
2) 80 lat – akty małżeństwa, akty zgonu oraz akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego dotyczące aktu małżeństwa i aktu zgonu.
2. Okresy, o których mowa w ust. 1, są liczone od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło sporządzenie aktu stanu cywilnego.
3. Jeżeli osoba, której dotyczy akt urodzenia lub akt małżeństwa, żyje dłużej niż okres przechowywania tego aktu przez kierownika urzędu stanu cywilnego, akt jest przechowywany do czasu sporządzenia dla tej osoby aktu zgonu lub zarejestrowania informacji o zgonie tej osoby.
4. Po upływie okresów, o których mowa w ust. 1 i 3, akty stanu cywilnego oraz akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego kierownik urzędu stanu cywilnego przekazuje w ciągu 2 lat do właściwego archiwum państwowego.
5. Po upływie okresów, o których mowa w ust. 1 i 3, a przed przekazaniem akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego do właściwego archiwum państwowego, ich udostępnianie następuje zgodnie z art. 26 ust. 4.
Art. 29 [Nazwisko rodowe i nazwisko; Ustalanie nazwisk i imion cudzoziemców]
1. Nazwiskiem rodowym jest nazwisko zamieszczone w akcie urodzenia, a nazwiskiem jest nazwisko zamieszczone w akcie małżeństwa lub akcie zgonu; nazwiskiem osoby, która nie zawarła związku małżeńskiego, jest nazwisko rodowe.
2. W akcie stanu cywilnego określa się stan cywilny osoby jako sytuację tej osoby w odniesieniu do małżeństwa: panna, kawaler, zamężna, żonaty, rozwiedziona, rozwiedziony, wdowa, wdowiec.
3. Nazwiska i imiona cudzoziemców ustala się na podstawie dokumentu podróży lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość i obywatelstwo, a nazwiska i imiona rodziców dziecka i nazwisko dziecka cudzoziemców ustala się na podstawie dokumentu podróży lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość i obywatelstwo rodziców.
1. Miejscem zdarzenia jest miejscowość, w której nastąpiło urodzenie, zostało zawarte małżeństwo albo nastąpił zgon, albo znaleziono zwłoki.
2. Nazwę miejscowości zamieszcza się w akcie stanu cywilnego zgodnie z krajowym rejestrem urzędowego podziału terytorialnego kraju oraz urzędowych nazw miejscowości i ich części.
3. W przypadku zmiany nazwy miejscowości do aktu stanu cywilnego dołącza się z urzędu wzmiankę dodatkową o zmianie nazwy miejscowości.
4. Nazwę miejscowości położonej poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej zamieszcza się w pisowni ustalonej przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
1. Dokumenty w języku obcym przedkłada się z urzędowym tłumaczeniem na język polski dokonywanym przez:
1) tłumacza przysięgłego wpisanego na listę prowadzoną przez Ministra Sprawiedliwości;
2) tłumacza przysięgłego uprawnionego do dokonywania takich tłumaczeń w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG);
3) konsula.
2. Za dokumenty przetłumaczone przez konsula uznaje się również:
1) dokumenty w języku obcym przetłumaczone na język polski przez tłumacza w państwie przyjmującym i poświadczone przez konsula;
2) dokumenty przetłumaczone z języka rzadko występującego na język znany konsulowi, a następnie przetłumaczone przez konsula na język polski.
3. W przypadku braku tłumacza przysięgłego języka obcego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dokument zagraniczny potwierdzający stan cywilny w języku obcym może zostać przetłumaczony przez konsula lub uprawnionego pracownika przedstawicielstwa dyplomatycznego państwa obcego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
1. Kierownik urzędu stanu cywilnego zapewnia udział biegłych lub tłumaczy, jeżeli nie potrafi samodzielnie porozumieć się z osobami uczestniczącymi w czynności zgłoszenia urodzenia lub zgonu.
2. Udział biegłego lub tłumacza przy składaniu oświadczeń przewidzianych w ustawie lub w procedurze związanej z zawarciem związku małżeńskiego zapewniają osoby składające te oświadczenia lub osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo, jeżeli nie potrafią porozumieć się z kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo zapewniają udział biegłego lub tłumacza także wtedy, gdy świadkowie nie potrafią porozumieć się z kierownikiem urzędu stanu cywilnego.
3. Biegłego lub tłumacza, z wyłączeniem biegłego sądowego oraz tłumacza przysięgłego, kierownik urzędu stanu cywilnego poucza o odpowiedzialności karnej z art. 233 § 4 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17, 1228, 1907 i 1965).
4. Biegły lub tłumacz, z wyłączeniem biegłego sądowego oraz tłumacza przysięgłego, składa przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego oświadczenie, że będzie wykonywał powierzone zadania sumiennie i bezstronnie, dochowując tajemnicy prawnie chronionej oraz kierując się w swoim postępowaniu uczciwością i etyką. Adnotację o złożeniu oświadczenia zamieszcza się w protokole czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego.
5. Biegły lub tłumacz biorący udział w czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego, która wymaga sporządzenia protokołu, podpisuje ten protokół.
Art. 32a [Sporządzanie protokołów w formie papierowej]
Protokoły sporządzane na podstawie ustawy sporządza się na piśmie utrwalonym w postaci papierowej i podpisuje się podpisami własnoręcznymi.
Art. 33 [Wzory dokumentów stanu cywilnego; Rozporządzenie ministra właściwego do spraw informatyzacji]
Minister właściwy do spraw informatyzacji, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzory, w tym w postaci elektronicznej:
a) odpisów zupełnych aktu urodzenia, aktu małżeństwa i aktu zgonu,
b) odpisu zupełnego aktu zgonu osoby o nieustalonej tożsamości,
c) odpisów skróconych aktu urodzenia, aktu małżeństwa i aktu zgonu,
d) odpisu skróconego aktu urodzenia dziecka, które urodziło się martwe,
2) wzory protokołów:
a) zgłoszenia urodzenia,
b) uznania ojcostwa,
c) przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński,
d) przyjęcia oświadczenia rozwiedzionego małżonka o powrocie do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa,
e) zgłoszenia zgonu,
f) przyjęcia oświadczeń, o których mowa w art. 88 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
g) przyjęcia oświadczeń małżonków, że dziecko będzie nosiło takie samo nazwisko, jakie nosi albo nosiłoby ich wspólne dziecko,
h) przyjęcia oświadczenia o zmianie imienia lub imion,
3) wzory:
a) zaświadczenia potwierdzającego uznanie ojcostwa,
b) zaświadczenia stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa,
c) zaświadczenia stwierdzającego, że oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński zostały złożone w obecności duchownego,
d) zaświadczenia stwierdzającego, że zgodnie z prawem polskim można zawrzeć małżeństwo,
e) zaświadczenia o zamieszczonych lub niezamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby, w tym w postaci elektronicznej,
f) wniosku o wydanie zaświadczenia o stanie cywilnym, w tym w postaci elektronicznej,
g) zaświadczenia o stanie cywilnym, w tym w postaci elektronicznej,
4) wzór zapewnienia, że osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo nie wiedzą o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie tego małżeństwa – uwzględniając zakres danych wymaganych do sporządzenia aktu urodzenia, aktu małżeństwa i aktu zgonu oraz ich odpisów, danych koniecznych do uznania ojcostwa, informacji i danych zamieszczanych w protokołach, oświadczeniach, zaświadczeniach lub zapewnieniu, umożliwiających sporządzanie aktów stanu cywilnego.
Art. 34 [Zapewnienie blankietów przez ministra; Blankiety odpisów i zaświadczeń stanu cywilnego]
Minister właściwy do spraw wewnętrznych zapewnia kierownikom urzędów stanu cywilnego blankiety odpisów aktów stanu cywilnego, zaświadczeń o stanie cywilnym i zaświadczeń stwierdzających, że zgodnie z prawem polskim można zawrzeć małżeństwo.
Art. 35 [Sprostowanie aktu stanu cywilnego; Powiadomienie o sprostowaniu aktu stanu cywilnego]
1. Akt stanu cywilnego, który zawiera dane niezgodne z danymi zawartymi w aktach zbiorowych rejestracji stanu cywilnego lub z innymi aktami stanu cywilnego, o ile stwierdzają one zdarzenie wcześniejsze i dotyczą tej samej osoby lub jej wstępnych, albo z zagranicznymi dokumentami stanu cywilnego, podlega sprostowaniu przez kierownika urzędu stanu cywilnego, który go sporządził.
2. Sprostowanie aktu stanu cywilnego może być dokonane na podstawie zagranicznego dokumentu stanu cywilnego, jeżeli w państwie wystawienia jest on uznawany za dokument stanu cywilnego, lub innego dokumentu zagranicznego potwierdzającego stan cywilny, wydanego w państwie, w którym nie jest prowadzona rejestracja stanu cywilnego, jeżeli zawierają one dane, które podlegają sprostowaniu, stwierdzają zdarzenie wcześniejsze i dotyczą tej samej osoby lub jej wstępnych.
3. Sprostowania aktu stanu cywilnego dokonuje się z urzędu, na wniosek osoby, której ten akt dotyczy, lub jej przedstawiciela ustawowego, na wniosek osoby mającej w tym interes prawny lub prokuratora, w formie czynności materialno-technicznej.
4. Jeżeli sprostowania aktu stanu cywilnego dokonuje się z urzędu lub na wniosek innej osoby niż ta, której akt dotyczy, lub jej przedstawiciela ustawowego, kierownik urzędu stanu cywilnego powiadamia tę osobę o zamiarze sprostowania lub o złożeniu wniosku o sprostowanie aktu stanu cywilnego.
5. Jeżeli sprostowania aktu małżeństwa dokonuje się na wniosek jednego z małżonków, kierownik urzędu stanu cywilnego powiadamia o złożeniu wniosku drugiego małżonka.
6. Do wniosku o sprostowanie aktu stanu cywilnego załącza się dokumenty, o których mowa w ust. 2.
7. Wnioskując o sprostowanie aktu stanu cywilnego na podstawie materiałów archiwalnych, do wniosku należy załączyć uwierzytelniony odpis lub wypis, lub uwierzytelnioną reprodukcję tych materiałów.
8. Kierownik urzędu stanu cywilnego, dokonując sprostowania, wydaje wnioskodawcy odpis zupełny sprostowanego aktu stanu cywilnego.
Art. 36 [Sprostowanie aktu stanu cywilnego przez sąd]
Sprostowania aktu stanu cywilnego dokonuje sąd w postępowaniu nieprocesowym, na wniosek osoby zainteresowanej, prokuratora lub kierownika urzędu stanu cywilnego, jeżeli:
1) sprostowanie aktu stanu cywilnego jest niemożliwe na podstawie akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego lub innych aktów stanu cywilnego, o ile stwierdzają one zdarzenie wcześniejsze i dotyczą tej samej osoby lub jej wstępnych albo zagranicznych dokumentów stanu cywilnego, o których mowa w art. 35 ust. 2;
2) sprostowanie aktu stanu cywilnego przez kierownika urzędu stanu cywilnego nie jest możliwe wyłącznie na podstawie dokumentów wymienionych w pkt 1.
Art. 37 [Uzupełnienie aktu stanu cywilnego; Powiadomienie o uzupełnieniu aktu stanu cywilnego]
1. Akt stanu cywilnego, który nie zawiera wszystkich wymaganych danych, uzupełnia kierownik urzędu stanu cywilnego, który go sporządził, na podstawie innych aktów stanu cywilnego, akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego prowadzonych dla tego aktu i innych dokumentów mających wpływ na stan cywilny.
2. Uzupełnienia aktu stanu cywilnego można dokonać na podstawie zagranicznego dokumentu stanu cywilnego, jeżeli w państwie wystawienia jest on uznawany za dokument stanu cywilnego, lub innego dokumentu zagranicznego potwierdzającego stan cywilny, wydanego w państwie, w którym nie jest prowadzona rejestracja stanu cywilnego, jeżeli stwierdzają one zdarzenie wcześniejsze i dotyczą tej osoby lub jej wstępnych.
3. Uzupełnienia aktu stanu cywilnego dokonuje się z urzędu, na wniosek osoby, której ten akt dotyczy, lub jej przedstawiciela ustawowego, na wniosek osoby mającej w tym interes prawny lub prokuratora, w formie czynności materialno-technicznej.
4. Jeżeli uzupełnienia aktu stanu cywilnego dokonuje się z urzędu lub na wniosek innej osoby niż ta, której akt dotyczy, lub jej przedstawiciela ustawowego, kierownik urzędu stanu cywilnego powiadamia tę osobę o zamiarze uzupełnienia lub o złożeniu wniosku o uzupełnienie aktu stanu cywilnego.
5. Jeżeli uzupełnienia aktu małżeństwa dokonuje się na wniosek jednego z małżonków, kierownik urzędu stanu cywilnego powiadamia o złożeniu wniosku drugiego małżonka.
6. Do wniosku o uzupełnienie aktu stanu cywilnego załącza się dokumenty, o których mowa w ust. 2.
7. Wnioskując o uzupełnienie aktu stanu cywilnego na podstawie materiałów archiwalnych, do wniosku należy załączyć uwierzytelniony odpis lub wypis, lub uwierzytelnioną przez właściwy organ reprodukcję tych materiałów.
8. Kierownik urzędu stanu cywilnego, dokonując uzupełnienia, wydaje wnioskodawcy odpis zupełny uzupełnionego aktu stanu cywilnego.
Art. 38 [Uzupełnienie aktu zgonu; Postępowanie nieprocesowe]
Uzupełnienia aktu zgonu dokonuje sąd w postępowaniu nieprocesowym, na wniosek osoby zainteresowanej lub prokuratora, jeżeli akt zgonu nie zawiera daty lub godziny zgonu, a dane te nie wynikają z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego stanowiących podstawę sporządzenia aktu zgonu.
Art. 39 [Unieważnienie aktu stanu cywilnego; Sporządzenie nowego aktu stanu cywilnego]
1. Unieważnienia aktu stanu cywilnego lub dołączonej do niego wzmianki dodatkowej dokonuje sąd w postępowaniu nieprocesowym, na wniosek osoby zainteresowanej, prokuratora lub kierownika urzędu stanu cywilnego, jeżeli akt ten lub wzmianka stwierdzają zdarzenie niezgodne ze stanem faktycznym lub stwierdzono uchybienia, które zmniejszają jego moc dowodową.
2. Jeżeli sąd unieważnił akt stanu cywilnego z przyczyn, o których mowa w ust. 1, może on postanowić o sporządzeniu nowego aktu stanu cywilnego.
Art. 39a [Unieważnienie aktu stanu cywilnego; Zawiadomienie o unieważnieniu aktu stanu cywilnego]
1. Unieważnienia aktu lub aktów stanu cywilnego stwierdzających to samo zdarzenie, a błędnie zarejestrowanych w rejestrze stanu cywilnego z przyczyn technicznych lub w wyniku niewłaściwego zastosowania funkcjonalności rejestru stanu cywilnego dokonuje z urzędu, w formie czynności materialno-technicznej, kierownik urzędu stanu cywilnego, który dokonał błędnej rejestracji, dołączając do każdego z unieważnionych aktów wzmiankę dodatkową o jego unieważnieniu. Czynności niezbędne do unieważnienia aktu lub aktów stanu cywilnego kierownik urzędu stanu cywilnego podejmuje niezwłocznie po stwierdzeniu błędnej rejestracji. Z unieważnionego aktu stanu cywilnego nie wydaje się odpisów.
2. Jeżeli z unieważnionego aktu stanu cywilnego wydano wcześniej odpis, kierownik urzędu stanu cywilnego zawiadamia podmiot, który otrzymał odpis, o unieważnieniu tego aktu. Do zawiadomienia dołącza się, wydany z urzędu, odpis zupełny albo skrócony właściwego aktu stanu cywilnego, odpowiednio do rodzaju odpisu wydanego wcześniej z unieważnionego aktu stanu cywilnego.
3. Postępowanie o unieważnienie aktu lub aktów stanu cywilnego, o których mowa w ust. 1 i 2, wszczyna się z urzędu lub na wniosek osoby, której akt dotyczy, osoby mającej w tym interes prawny lub prokuratora.
1. Jeżeli w rejestrze stanu cywilnego zarejestrowano z przyczyn innych niż wskazane w art. 39a ust. 1 więcej niż jeden akt stanu cywilnego stwierdzający to samo zdarzenie, a okoliczności wskazane w każdym z tych aktów nie budzą wątpliwości, że przedmiotem rejestracji w każdym z nich jest to samo zdarzenie, wojewoda właściwy dla kierownika urzędu stanu cywilnego, który zarejestrował ostatni akt, unieważnia akt lub akty stanu cywilnego w formie decyzji administracyjnej.
2. Postępowanie, o którym mowa w ust. 1, wszczyna się z urzędu lub na wniosek osoby, której akt dotyczy, osoby mającej w tym interes prawny lub prokuratora.
Art. 40 [Ustalenie treści aktu stanu cywilnego; Sporządzenie nowego aktu stanu cywilnego]
Ustalenia treści aktu stanu cywilnego dokonuje sąd w postępowaniu nieprocesowym, jeżeli postanowił o sporządzeniu nowego aktu stanu cywilnego, albo na wniosek osoby zainteresowanej, prokuratora lub kierownika urzędu stanu cywilnego, jeżeli:
1) unieważniony akt stanu cywilnego ma być zastąpiony nowym aktem;
2) akt urodzenia lub akt małżeństwa nie został sporządzony i nie może go sporządzić kierownik urzędu stanu cywilnego.
Art. 41 [Unieważnienie wzmianki dodatkowej; Zawiadomienie o unieważnieniu wzmianki]
1. Unieważnienia wzmianki dodatkowej dokonuje z urzędu, w formie czynności materialno-technicznej, kierownik urzędu stanu cywilnego, który sporządził wzmiankę, jeżeli wzmiankę tę:
1) dołączono do niewłaściwego aktu stanu cywilnego;
2) błędnie sporządzono z przyczyn technicznych lub w wyniku niewłaściwego zastosowania funkcjonalności rejestru stanu cywilnego.
2. Jeżeli z aktu stanu cywilnego z unieważnioną wzmianką dodatkową wydano wcześniej odpis, kierownik urzędu stanu cywilnego zawiadamia podmiot, który otrzymał odpis, o unieważnieniu tej wzmianki. Do zawiadomienia dołącza się, wydany z urzędu, odpis zupełny albo skrócony właściwego aktu stanu cywilnego, odpowiednio do rodzaju odpisu wydanego wcześniej z aktu stanu cywilnego z unieważnioną wzmianką dodatkową.
Art. 42 [Unieważnienie aktu stanu cywilnego; Wydawanie odpisów unieważnionego aktu stanu cywilnego]
1. Unieważniony akt stanu cywilnego nie podlega ujawnieniu i nie wydaje się z niego odpisów.
2. W przypadku unieważnienia aktu stanu cywilnego na żądanie sądu wydaje się odpis zupełny tego aktu. Na wniosek osoby, której akt dotyczy, lub osoby mającej interes prawny można wydać odpis zupełny unieważnionego aktu stanu cywilnego.
3. Odpis zupełny unieważnionego aktu stanu cywilnego wydaje kierownik urzędu stanu cywilnego, który sporządził ten akt.
Art. 43 [Sprostowanie aktu stanu cywilnego; Uzupełnienie aktu stanu cywilnego]
Jeżeli sprostowania lub uzupełnienia aktu stanu cywilnego dokonano w formie czynności materialno-technicznej, wydany odpis zupełny aktu stanu cywilnego uważa się za wydany na wniosek.
1. Kierownik urzędu stanu cywilnego wydaje z rejestru stanu cywilnego:
1) odpisy zupełne i odpisy skrócone aktów stanu cywilnego;
2) zaświadczenia o zamieszczonych lub niezamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby;
3) zaświadczenia o stanie cywilnym.
2. Odpis zupełny aktu stanu cywilnego stanowi dosłowne powtórzenie treści aktu stanu cywilnego oraz treści dołączonych wzmianek dodatkowych.
3. Odpis skrócony aktu stanu cywilnego zawiera treść aktu stanu cywilnego uwzględniającą treść dołączonych wzmianek dodatkowych.
4. Zaświadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, są ważne przez okres 6 miesięcy od daty ich sporządzenia.
5. Wniosek o wydanie odpisu aktu stanu cywilnego lub o wydanie zaświadczenia o stanie cywilnym lub zaświadczenia o zamieszczonych lub niezamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby składa się do wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego.
6. Odpis aktu stanu cywilnego, zaświadczenie o stanie cywilnym lub zaświadczenie o zamieszczonych lub niezamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby mogą zostać wydane, na wniosek, na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
7. Odpis aktu stanu cywilnego, o którym mowa w art. 35 ust. 8, w art. 37 ust. 8, w art. 102, w art. 105 ust. 2 oraz w art. 110 ust. 2, jest wydawany na piśmie utrwalonym w postaci papierowej albo w postaci elektronicznej, w zależności od żądania wnioskodawcy.
1. Odpis aktu stanu cywilnego i zaświadczenie o zamieszczonych lub niezamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby wydaje się osobie, której akt dotyczy, lub jej małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu, rodzeństwu, przedstawicielowi ustawowemu, opiekunowi, osobie, która wykaże w tym interes prawny, sądowi, prokuratorowi, organizacjom społecznym, jeżeli jest to zgodne z ich celem statutowym i przemawia za tym interes społeczny, oraz organom administracji publicznej, w tym podmiotom, o których mowa w art. 5a ust. 1, Służbie Ochrony Państwa, Policji, Straży Granicznej i Służbie Więziennej, a także Żandarmerii Wojskowej, jeżeli jest to konieczne do realizacji ich ustawowych zadań.
2. Osoba, której akt dotyczy, jej małżonek, dzieci oraz rodzice mogą złożyć wniosek o wydanie z rejestru stanu cywilnego odpisu zupełnego lub odpisu skróconego aktu stanu cywilnego dotyczącego tej osoby lub pobrać zaświadczenie o zamieszczonych lub niezamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby. Złożenie wniosku lub pobranie zaświadczenia następuje przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej przez ministra właściwego do spraw informatyzacji, po uwierzytelnieniu w sposób określony w art. 20a ust. 1 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2024 r. poz. 1557 i 1717).
3. Odpis skrócony aktu stanu cywilnego może być wydany z rejestru stanu cywilnego organom administracji publicznej, w tym podmiotom, o których mowa w art. 5a ust. 1, Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, sądowi i prokuratorowi, do prowadzonych przez nie postępowań, za pośrednictwem usług sieciowych.
4. Odpis aktu stanu cywilnego wydany w sposób, o którym mowa w ust. 2 i 3, oraz zaświadczenie o zamieszczonych lub niezamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby pobrane przy użyciu usługi, o której mowa w ust. 2, są opatrywane zaawansowaną pieczęcią elektroniczną ministra właściwego do spraw informatyzacji opartą na kwalifikowanym certyfikacie pieczęci elektronicznej.
5. Jeżeli nie jest możliwe wydanie odpisu aktu stanu cywilnego w sposób określony w ust. 2 lub 3, ponieważ akt stanu cywilnego nie został przeniesiony do rejestru stanu cywilnego, wnioskodawca otrzymuje powiadomienie o konieczności złożenia wniosku o wydanie odpisu aktu stanu cywilnego na podstawie art. 44 ust. 5.
6. Zaświadczenie o zamieszczonych lub niezamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby pobrane przy użyciu usługi, o której mowa w ust. 2, jest nieodpłatne.
7. Jeżeli nie jest możliwe pobranie zaświadczenia o zamieszczonych lub niezamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby przy użyciu usługi, o której mowa w ust. 2, ponieważ akty stanu cywilnego dotyczące tej osoby nie zostały przeniesione do rejestru stanu cywilnego lub dane tej osoby w rejestrze stanu cywilnego są niezgodne z danymi zawartymi w rejestrze PESEL, wnioskodawca otrzymuje powiadomienie o konieczności złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia na podstawie art. 44 ust. 5.
Art. 46 [Wydawanie odpisów aktu zgonu osoby o nieustalonej tożsamości]
1. Odpis zupełny aktu zgonu osoby o nieustalonej tożsamości jest wydawany z urzędu, po dokonaniu rejestracji zgonu, osobie zgłaszającej to zdarzenie. Jeżeli zgon osoby o nieustalonej tożsamości nie został zarejestrowany w dniu jego zgłoszenia w związku z niedostępnością rejestru stanu cywilnego, niezwłocznie po dokonaniu jego rejestracji osobie zgłaszającej zgon są wydawane z urzędu 2 odpisy zupełne aktu zgonu.
2. Z aktu zgonu osoby o nieustalonej tożsamości wydaje się tylko odpisy zupełne.
1. Odpis skrócony aktu stanu cywilnego jest wydawany z urzędu w jednym egzemplarzu po sporządzeniu aktu urodzenia albo aktu zgonu – osobie zgłaszającej zdarzenie oraz po sporządzeniu aktu małżeństwa – osobom, które zawarły małżeństwo.
2. Jeżeli zgon osoby nie został zarejestrowany w dniu jego zgłoszenia w związku z niedostępnością rejestru stanu cywilnego, niezwłocznie po dokonaniu jego rejestracji osobie zgłaszającej zgon są wydawane z urzędu 2 odpisy skrócone aktu zgonu.
3. Jeżeli osoba zgłaszająca urodzenie w sposób określony w art. 58a złożyła oświadczenie o wyborze elektronicznej postaci odpisu skróconego aktu urodzenia, odpis ten opatruje się zaawansowaną pieczęcią elektroniczną ministra właściwego do spraw informatyzacji opartą na kwalifikowanym certyfikacie pieczęci elektronicznej.
Art. 48 [Odpis skrócony aktu urodzenia; Odpis skrócony aktu małżeństwa; Odpis skrócony aktu zgonu]
1. Odpis skrócony aktu urodzenia zawiera:
1) nazwisko, imię (imiona) oraz płeć dziecka;
2) kraj, datę i miejsce urodzenia;
3) nazwiska rodowe i imiona rodziców.
2. Odpis skrócony aktu urodzenia dziecka, które urodziło się martwe, poza danymi o których mowa w ust. 1, zawiera adnotację, że dziecko urodziło się martwe.
3. Odpis skrócony aktu małżeństwa zawiera:
1) nazwiska i imiona oraz nazwiska rodowe małżonków, daty i miejsca ich urodzenia;
2) datę i miejsce zawarcia małżeństwa;
3) nazwiska rodowe i imiona rodziców osób, które zawarły małżeństwo;
4) nazwisko lub nazwiska małżonków, które będą nosić po zawarciu małżeństwa;
5) nazwisko małżonków, jeżeli jest inne niż w pkt 4;
6) nazwisko dzieci zrodzonych z tego małżeństwa;
7) adnotację o ustaniu małżeństwa, jego unieważnieniu, ustaleniu nieistnienia małżeństwa, separacji, zniesieniu separacji, oznaczenie sądu, sygnaturę akt sprawy, datę uprawomocnienia się orzeczenia oraz oznaczenie aktu zgonu.
4. Odpis skrócony aktu zgonu zawiera:
1) nazwisko, imię (imiona) oraz nazwisko rodowe, datę i miejsce urodzenia osoby zmarłej;
2) stan cywilny osoby zmarłej;
3) nazwisko, imię (imiona) oraz nazwisko rodowe małżonka osoby zmarłej, jeżeli w chwili śmierci pozostawała ona w związku małżeńskim;
4) datę, godzinę i miejsce zgonu albo jeżeli nie są znane – datę, godzinę oraz miejsce znalezienia zwłok;
5) nazwiska rodowe i imiona rodziców osoby zmarłej.
1. Wniosek o wydanie zaświadczenia o stanie cywilnym zawiera:
1) nazwisko, imię (imiona), numer PESEL wnioskodawcy, jeżeli został nadany, i adres do korespondencji osoby składającej wniosek;
2) oświadczenie o nieistnieniu okoliczności, mających wpływ na stan cywilny, nieodzwierciedlonych w rejestrze stanu cywilnego, składane pod rygorem odpowiedzialności za złożenie fałszywego oświadczenia;
3) pouczenie o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia;
4) informację o wyrażeniu zgody na przekazanie danych do rejestru danych kontaktowych osób fizycznych.
2. Zaświadczenie o stanie cywilnym zawiera:
1) nazwisko, imię (imiona), nazwisko rodowe, datę i miejsce urodzenia osoby, której stanu cywilnego dotyczy, płeć, imiona oraz nazwiska rodowe rodziców;
2) oznaczenie stanu cywilnego jako sytuacji osoby w odniesieniu do małżeństwa.
3. Zaświadczenie o stanie cywilnym jest wydawane osobie, której dotyczy.
4. Osoba, której zaświadczenie o stanie cywilnym dotyczy, może je pobrać z rejestru stanu cywilnego przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej przez ministra właściwego do spraw informatyzacji po:
1) uwierzytelnieniu w sposób określony w art. 20a ust. 1 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne;
2) złożeniu oświadczenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, oraz
3) zapoznaniu się z pouczeniem, o którym mowa w ust. 1 pkt 3.
5. Zaświadczenie o stanie cywilnym pobrane w sposób, o którym mowa w ust. 4, jest opatrywane zaawansowaną pieczęcią elektroniczną ministra właściwego do spraw informatyzacji opartą na kwalifikowanym certyfikacie pieczęci elektronicznej.
6. Zaświadczenie o stanie cywilnym pobrane przy użyciu usługi, o której mowa w ust. 4, jest nieodpłatne.
7. Jeżeli nie jest możliwe pobranie zaświadczenia o stanie cywilnym przy użyciu usługi, o której mowa w ust. 4, ponieważ akty stanu cywilnego dotyczące osoby, której zaświadczenie dotyczy, nie zostały przeniesione do rejestru stanu cywilnego lub dane tej osoby w rejestrze stanu cywilnego są niezgodne z danymi zawartymi w rejestrze PESEL, wnioskodawca otrzymuje powiadomienie o konieczności złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia na podstawie art. 44 ust. 5.
Art. 50 [Zaświadczenie o danych w rejestrze stanu cywilnego]
Zaświadczenie o zamieszczonych lub niezamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby zawiera:
1) oznaczenie wnioskodawcy;
2) informację o sporządzonych aktach stanu cywilnego wskazanej osoby;
3) informację o zamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego przypiskach przy akcie wskazanej osoby lub treść tych przypisków;
4) informację o zamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby lub treść tych danych, z wyłączeniem danych zawartych w akcie stanu cywilnego oraz danych zawartych w rejestrze uznań;
5) informację o niezamieszczeniu w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby lub przypisków przy akcie wskazanej osoby.
Art. 51 [Wydawanie dokumentów z rejestru stanu cywilnego]
Dokumenty z rejestru stanu cywilnego wydaje się przez okresy przechowywania aktów, o których mowa w art. 28 ust. 1 i 3, a także po upływie tych okresów, a przed przekazaniem aktów stanu cywilnego do właściwego archiwum państwowego.
Art. 52 [Sporządzanie aktu urodzenia; Akt urodzenia dziecka martwego]
1. Akt urodzenia sporządza się w dniu zgłoszenia urodzenia dziecka, a jeżeli zgłoszenie urodzenia nastąpiło w sposób określony w art. 17 albo w art. 58a – w następnym dniu roboczym po dniu zgłoszenia urodzenia.
2. Jeżeli dziecko urodziło się martwe, nie sporządza się aktu zgonu, a sporządza się akt urodzenia z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe.
1. Akt urodzenia sporządza się na podstawie karty urodzenia albo karty martwego urodzenia przekazanej przez podmiot wykonujący działalność leczniczą oraz protokołu zgłoszenia urodzenia albo zgłoszenia urodzenia dokonanego w sposób określony w art. 58a.
2. Podmiot wykonujący działalność leczniczą pozyskuje i przetwarza dane dotyczące: miejsca zamieszkania rodziców dziecka, w tym okresu przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na obszarze danej gminy, o ile są znane, wykształcenia rodziców dziecka, informacje o stanie zdrowia dziecka dotyczące: długości, ciężaru ciała, punktów w skali Apgar, oraz informacje o ciąży i porodzie dotyczące: okresu trwania ciąży i wielorakości oraz dane o poprzednich ciążach i porodach matki dziecka.
3. Podmiot wykonujący działalność leczniczą przekazuje, dla potrzeb statystyki publicznej, dane, o których mowa w ust. 2, służbom statystyki publicznej.
Art. 54 [Karta urodzenia; Karta martwego urodzenia]
1. Kartę urodzenia przekazuje się kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu do sporządzenia aktu urodzenia w terminie 3 dni od dnia jej sporządzenia.
2. Karta urodzenia zawiera:
1) nazwisko, imię (imiona), nazwisko rodowe, datę i miejsce urodzenia oraz numer PESEL matki dziecka, jeżeli został nadany;
2) miejsce, datę i godzinę urodzenia dziecka;
3) płeć.
3. Karta martwego urodzenia zawiera dane wymagane w karcie urodzenia oraz informację, że dziecko urodziło się martwe. Kartę martwego urodzenia przekazuje się kierownikowi urzędu stanu cywilnego w terminie jednego dnia od dnia jej sporządzenia. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie płci dziecka, karty martwego urodzenia nie przekazuje się.
4. Karta urodzenia i karta martwego urodzenia są przekazywane kierownikowi urzędu stanu cywilnego na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem osobistym.
5. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, wzór karty urodzenia oraz wzór karty martwego urodzenia, o której mowa w ust. 4, uwzględniając przejrzystość i kompletność wymaganych danych.
Art. 55 [Zgłoszenie urodzenia dziecka; Sporządzenie aktu urodzenia z urzędu]
1. Zgłoszenia urodzenia dziecka dokonuje się w terminie 21 dni od dnia sporządzenia karty urodzenia, a w przypadku gdy dziecko urodziło się martwe – w terminie 3 dni od dnia sporządzenia karty martwego urodzenia.
2. Jeżeli nie dokonano zgłoszenia urodzenia w terminie 21 dni od dnia sporządzenia karty urodzenia lub w terminie 3 dni od dnia sporządzenia karty martwego urodzenia, kierownik urzędu stanu cywilnego sporządza z urzędu akt urodzenia na podstawie karty urodzenia albo karty martwego urodzenia, z adnotacją o sporządzeniu aktu z urzędu, oraz informuje rodziców dziecka o jego sporządzeniu.
Art. 56 [Sporządzenie aktu urodzenia z urzędu; Wybór imienia z urzędu]
1. Akt urodzenia sporządza się z urzędu na podstawie karty urodzenia lub karty martwego urodzenia w przypadku powzięcia wiadomości przez kierownika urzędu stanu cywilnego właściwego ze względu na miejsce urodzenia dziecka o śmierci matki dziecka niepozostającej w związku małżeńskim i braku uznania ojcostwa jej dziecka lub śmierci rodziców dziecka przed sporządzeniem aktu urodzenia albo w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia dziecka, z adnotacją o sporządzeniu aktu z urzędu.
2. Kierownik urzędu stanu cywilnego w przypadkach wymienionych w ust. 1 i art. 55 ust. 2 wybiera dziecku imię z urzędu, z adnotacją zamieszczoną w akcie urodzenia o wyborze imienia z urzędu.
Art. 57 [Zgłoszenie urodzenia dziecka; Dokumentowanie zgłoszenia urodzenia]
1. Zgłoszenia urodzenia dokonują matka lub ojciec dziecka posiadający pełną zdolność do czynności prawnych. Matka lub ojciec dziecka, którzy ukończyli 16 lat, dokonują zgłoszenia urodzenia, jeżeli posiadają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. W pozostałych przypadkach zgłoszenia urodzenia dokonują przedstawiciel ustawowy lub opiekun matki.
2. Zgłoszenia urodzenia można dokonać przez pełnomocnika.
3. Zgłoszenie urodzenia dokumentuje się w formie protokołu, który jest podpisywany przez osobę zgłaszającą i kierownika urzędu stanu cywilnego.
Art. 58 [Protokół zgłoszenia urodzenia dziecka]
Protokół zgłoszenia urodzenia zawiera:
1) nazwiska, imiona oraz nazwiska rodowe, daty i miejsca urodzenia rodziców dziecka, numery PESEL rodziców dziecka, jeżeli zostały nadane;
2) oświadczenie o wyborze imienia lub imion dziecka;
3) nazwisko dziecka;
4) datę i miejsce urodzenia dziecka;
5) obywatelstwo dziecka;
6) obywatelstwo rodziców dziecka;
7) nazwisko i imię osoby zgłaszającej urodzenie oraz oznaczenie dokumentu tożsamości tej osoby;
8) miejsce sporządzenia aktu małżeństwa i oznaczenie tego aktu lub miejsce sporządzenia aktu urodzenia każdego z rodziców dziecka i oznaczenie tych aktów;
9) nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności;
10) adres do korespondencji osoby zgłaszającej urodzenie;
11) nazwisko i imię kierownika urzędu stanu cywilnego przyjmującego zgłoszenie.
Art. 58a [Zgłoszenie urodzenia dziecka; Zawartość zgłoszenia urodzenia dziecka]
1. Matka lub ojciec dziecka posiadający pełną zdolność do czynności prawnych mogą dokonać zgłoszenia urodzenia przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej przez ministra właściwego do spraw informatyzacji po uwierzytelnieniu w sposób określony w art. 20a ust. 1 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
2. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
1) nazwiska, imiona oraz nazwiska rodowe, daty i miejsca urodzenia rodziców dziecka, numery PESEL rodziców dziecka, jeżeli zostały nadane;
2) oświadczenie o wyborze imienia lub imion dziecka;
3) nazwisko dziecka;
4) datę i miejsce urodzenia dziecka;
5) obywatelstwo dziecka;
6) obywatelstwo rodziców dziecka;
7) nazwisko i imię osoby zgłaszającej urodzenie;
8) miejsce sporządzenia aktu małżeństwa i oznaczenie tego aktu lub miejsce sporządzenia aktu urodzenia każdego z rodziców dziecka i oznaczenie tych aktów, jeżeli są znane;
9) miejsce stałego albo czasowego pobytu rodziców albo tego z rodziców, u którego dziecko faktycznie przebywa;
10) adres do korespondencji osoby zgłaszającej urodzenie;
11) oświadczenia o wyborze postaci papierowej albo elektronicznej wydawanych z urzędu lub na wniosek:
a) odpisu skróconego aktu urodzenia, o którym mowa w art. 47,
b) powiadomienia o nadaniu numeru PESEL, o którym mowa w art. 21 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności,
c) zaświadczenia o zameldowaniu, o którym mowa w art. 32 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności.
3. W przypadku zgłoszenia urodzenia w sposób określony w ust. 1 protokołu zgłoszenia urodzenia nie sporządza się.
4. (uchylony)
Art. 59 [Wybór imienia dla dziecka; Odmowa przyjęcia oświadczenia o wyborze imienia]
1. Osoba zgłaszająca urodzenie składa oświadczenie o wyborze nie więcej niż dwóch imion dla dziecka.
2. Wybrane imię lub imiona nie mogą być zamieszczone w akcie urodzenia w formie zdrobniałej oraz nie mogą mieć charakteru ośmieszającego lub nieprzyzwoitego.
3. Niezależnie od obywatelstwa i narodowości rodziców dziecka wybrane imię lub imiona mogą być imionami obcymi. Można wybrać imię, które nie wskazuje na płeć dziecka, ale w powszechnym znaczeniu jest przypisane do danej płci.
4. Kierownik urzędu stanu cywilnego odmawia przyjęcia oświadczenia o wyborze imienia lub imion dziecka, jeżeli wybrane imię lub imiona są w formie zdrobniałej lub mają charakter ośmieszający lub nieprzyzwoity lub nie wskazują na płeć dziecka, kierując się powszechnym znaczeniem imienia, i wybiera dziecku imię z urzędu, w formie decyzji administracyjnej podlegającej natychmiastowemu wykonaniu, z adnotacją zamieszczoną w akcie urodzenia o wyborze imienia z urzędu.
Art. 60 [Elementy aktu urodzenia]
Akt urodzenia zawiera:
1) nazwisko, imię (imiona) dziecka;
2) kraj, datę i miejsce urodzenia dziecka;
3) płeć dziecka;
4) nazwiska, imiona oraz nazwiska rodowe, daty i miejsca urodzenia rodziców dziecka;
5) nazwisko i imię osoby zgłaszającej urodzenie;
6) nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności.
Art. 61 [Uznanie ojcostwa; Wpisanie danych ojca w akcie urodzenia]
1. Jeżeli nie stosuje się domniemania, że mąż matki dziecka jest ojcem dziecka, dane ojca zamieszcza się w akcie urodzenia w razie uznania ojcostwa albo sądowego ustalenia ojcostwa.
2. Jeżeli nie nastąpiło uznanie ojcostwa albo sądowe ustalenie ojcostwa, w akcie urodzenia zamieszcza się jako imię ojca imię wskazane przez osobę zgłaszającą urodzenie, a w razie braku takiego wskazania w akcie urodzenia zamieszcza się jako imię ojca imię wybrane przez kierownika urzędu stanu cywilnego; jako nazwisko ojca i jego nazwisko rodowe zamieszcza się nazwisko matki z chwili urodzenia dziecka, z adnotacją o wpisaniu nazwiska matki i wybranego imienia jako danych ojca.
1. Akt urodzenia dziecka nieznanych rodziców sporządza się na podstawie orzeczenia sądu opiekuńczego.
2. Sąd opiekuńczy ustala dane dotyczące urodzenia dziecka po zasięgnięciu opinii osoby, pod opieką której dziecko się znajduje, nadaje dziecku nazwisko i imię oraz określa, jakie imiona rodziców i nazwiska rodowe będą zamieszczone w akcie urodzenia. Nazwisko nadane dziecku zamieszcza się jako nazwisko rodziców. W przypadku nieustalenia miejsca urodzenia dziecka za miejsce urodzenia uznaje się miejsce znalezienia dziecka.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do sporządzenia aktu urodzenia osoby pełnoletniej, której tożsamości nie można ustalić ze względu na jej ułomność fizyczną lub psychiczną albo nieznane pochodzenie.
Art. 63 [Uznanie ojcostwa; Dokumentacja uznania ojcostwa]
1. Oświadczenia konieczne do uznania ojcostwa dokumentuje się w formie protokołu, który podpisują rodzice dziecka i kierownik urzędu stanu cywilnego albo konsul.
2. Protokół uznania ojcostwa zawiera:
1) nazwiska, imiona oraz nazwiska rodowe, daty i miejsca urodzenia matki dziecka oraz mężczyzny uznającego ojcostwo, numery PESEL tych osób, jeżeli zostały nadane, wraz z oznaczeniem dokumentów tożsamości;
2) nazwisko, imię (imiona), płeć, datę i miejsce urodzenia dziecka, jeżeli uznanie ojcostwa następuje po sporządzeniu aktu urodzenia, oraz numer PESEL dziecka, jeżeli został nadany;
3) datę i miejsce urodzenia oraz płeć dziecka, jeżeli uznanie ojcostwa następuje przed sporządzeniem aktu urodzenia, a po urodzeniu dziecka;
4) datę śmierci dziecka oraz informację o dacie powzięcia przez mężczyznę uznającego ojcostwo wiadomości o śmierci dziecka, jeżeli uznanie ojcostwa następuje po śmierci dziecka;
5) informację, że oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa zostało przyjęte przed urodzeniem dziecka;
6) oświadczenie mężczyzny uznającego ojcostwo, że nie ma wiedzy o uznaniu ojcostwa lub odmowie uznania ojcostwa oraz o toczącej się sprawie o ustalenie ojcostwa oraz oświadczenie matki dziecka, że nie doszło do uznania ojcostwa lub odmowy uznania ojcostwa oraz, że nie toczy się sprawa o ustalenie ojcostwa;
7) informację o dopuszczalności uznania ojcostwa oraz o braku wątpliwości co do pochodzenia dziecka;
8) informację o wyjaśnieniu osobom zamierzającym złożyć oświadczenia konieczne do uznania ojcostwa przepisów regulujących obowiązki i prawa wynikające z uznania ojcostwa, przepisów o nazwisku dziecka oraz różnicy między uznaniem ojcostwa a przysposobieniem dziecka;
9) informację o złożeniu przez mężczyznę uznającego ojcostwo oświadczenia, że dziecko pochodzi od niego oraz datę złożenia tego oświadczenia;
10) informację o złożeniu przez matkę dziecka oświadczenia, że mężczyzna, który złożył oświadczenie, jest ojcem dziecka, oraz datę złożenia oświadczenia przez matkę dziecka;
11) informację o złożeniu przez rodziców dziecka zgodnych oświadczeń o nazwisku dziecka lub informację o braku zgodnych oświadczeń;
12) informację, że dziecko, które ukończyło 13 lat, wyraziło zgodę na zmianę nazwiska, oraz jego podpis lub informację, że nie wyraziło zgody na zmianę nazwiska;
13) oznaczenie aktu urodzenia i urzędu stanu cywilnego, w którym został sporządzony ten akt, lub oznaczenie aktu zgonu dziecka oraz urzędu stanu cywilnego, w którym został sporządzony ten akt, jeżeli są znane;
14) nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności;
15) adres do korespondencji rodziców dziecka;
16) nazwisko i imię kierownika urzędu stanu cywilnego albo konsula przyjmującego oświadczenie.
3. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który przyjął oświadczenia konieczne do uznania ojcostwa, przesyła protokół kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu do sporządzenia aktu urodzenia w terminie jednego dnia roboczego od dnia sporządzenia tego protokołu.
4. Konsul, który przyjął oświadczenia konieczne do uznania ojcostwa, przesyła niezwłocznie protokół kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu do sporządzenia aktu urodzenia.
5. Jeżeli uznanie ojcostwa następuje przed urodzeniem się dziecka, protokół przesyła się kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu do sporządzenia aktu urodzenia w terminie 7 dni od dnia sporządzenia aktu urodzenia.
6. Jeżeli oświadczenie o uznaniu ojcostwa zostało złożone przed konsulem przed urodzeniem się dziecka, przekazuje on protokół kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu ze względu na miejsce sporządzenia aktu urodzenia matki dziecka lub kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu dla miasta stołecznego Warszawy, gdy rejestracja urodzenia matki nie nastąpiła na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu na miejsce sporządzenia aktu urodzenia matki dziecka lub kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy dla miasta stołecznego Warszawy przekazuje protokół kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu do sporządzenia aktu urodzenia w terminie 7 dni od dnia sporządzenia aktu urodzenia.
7. Rejestracji oświadczenia o uznaniu ojcostwa w rejestrze uznań dokonuje kierownik urzędu stanu cywilnego, który przyjął oświadczenie.
8. Oświadczenie o uznaniu ojcostwa złożone przed konsulem rejestruje kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu na miejsce sporządzenia aktu urodzenia, a jeżeli uznanie następuje przed urodzeniem się dziecka – kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu na miejsce sporządzenia aktu urodzenia matki dziecka, a gdy rejestracja urodzenia matki nie nastąpiła na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy dla miasta stołecznego Warszawy.
9. Konsul, bezpośrednio po przyjęciu oświadczeń niezbędnych do uznania ojcostwa, wydaje rodzicom, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej, zaświadczenie potwierdzające uznanie ojcostwa, które zawiera:
1) nazwiska, imiona oraz nazwiska rodowe, daty i miejsca urodzenia rodziców dziecka;
2) datę i miejsce przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa;
3) informację, czy uznanie ojcostwa dotyczy dziecka urodzonego, czy oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa zostało przyjęte przed urodzeniem dziecka, czy uznanie ojcostwa następuje po śmierci dziecka;
4) nazwisko i imię (imiona) dziecka, datę i miejsce urodzenia, płeć dziecka;
5) oznaczenie aktu urodzenia dziecka i urzędu stanu cywilnego, w którym został sporządzony ten akt, lub oznaczenie aktu zgonu dziecka oraz urzędu stanu cywilnego, w którym został sporządzony ten akt, jeżeli są zawarte w protokole przyjęcia oświadczenia o uznaniu ojcostwa.
10. Kierownik urzędu stanu cywilnego wydaje, w okresie nie dłuższym niż do dnia sporządzenia aktu urodzenia dziecka, na wniosek matki lub ojca dziecka, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub w postaci elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, zaświadczenie potwierdzające uznanie ojcostwa.
11. Jeżeli oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa zostało złożone przed przeniesieniem do organizmu kobiety komórek rozrodczych pochodzących od anonimowego dawcy albo zarodka powstałego z komórek rozrodczych pochodzących od anonimowego dawcy albo z dawstwa zarodka, kierownik urzędu stanu cywilnego sporządza protokół, który zawiera:
1) nazwiska, imiona oraz nazwiska rodowe, daty i miejsca urodzenia mężczyzny uznającego ojcostwo i kobiety, numery PESEL tych osób, jeżeli zostały nadane, wraz z oznaczeniem dokumentów tożsamości;
2) informację, że oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa zostało złożone przed przeniesieniem do organizmu kobiety komórek rozrodczych pochodzących od anonimowego dawcy albo zarodka powstałego z komórek rozrodczych pochodzących od anonimowego dawcy albo z dawstwa zarodka;
3) informację o wyjaśnieniu osobom zamierzającym złożyć oświadczenia konieczne do uznania ojcostwa przepisów regulujących obowiązki i prawa wynikające z uznania ojcostwa, przepisów o nazwisku dziecka oraz różnicy między uznaniem ojcostwa a przysposobieniem dziecka;
4) informację o złożeniu przez mężczyznę uznającego ojcostwo i kobietę zgodnych oświadczeń o nazwisku dziecka lub informację o braku zgodnych oświadczeń;
5) informację o dacie złożenia przez mężczyznę uznającego ojcostwo oświadczenia;
6) informację o dacie złożenia przez kobietę oświadczenia, że mężczyzna, który złożył oświadczenie, będzie ojcem dziecka;
7) nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności;
8) adres do korespondencji;
9) nazwisko i imię kierownika urzędu stanu cywilnego przyjmującego oświadczenie.
12. Protokół, o którym mowa w ust. 11, podlega brakowaniu, jeżeli w ciągu dwóch lat od dnia złożenia przez mężczyznę oświadczenia koniecznego do uznania ojcostwa dziecko się nie urodziło. Jeżeli dziecko się urodzi, protokół jest dołączany do akt zbiorowych aktu urodzenia i podlega udostępnieniu na wniosek osoby, której akt dotyczy, po osiągnięciu przez nią pełnoletności, lub na żądanie sądu.
Art. 64 [Odmowa przyjęcia oświadczeń o uznaniu ojcostwa; Rejestracja odmowy uznania ojcostwa]
1. Jeżeli kierownik urzędu stanu cywilnego albo konsul odmówił przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa, powiadamia na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub w postaci elektronicznej matkę dziecka i mężczyznę, który twierdzi, że jest ojcem dziecka, w terminie 7 dni od dnia odmowy, o przyczynach odmowy i możliwości uznania ojcostwa przed sądem opiekuńczym.
2. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który odmówił przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa, rejestruje tę odmowę w rejestrze uznań.
3. Jeżeli odmawiającym jest konsul, odmowę w rejestrze uznań rejestruje kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu na miejsce sporządzenia aktu urodzenia, a jeżeli uznanie następuje przed urodzeniem się dziecka – kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu na miejsce sporządzenia aktu urodzenia matki dziecka, a gdy rejestracja urodzenia matki nie nastąpiła na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy dla miasta stołecznego Warszawy.
Art. 65 [Uznanie ojcostwa przed urodzeniem dziecka; Sporządzenie aktu urodzenia przy uznaniu ojcostwa]
Jeżeli uznanie ojcostwa nastąpiło przed urodzeniem się dziecka lub przed sporządzeniem aktu urodzenia albo gdy uznanie ojcostwa następuje przy sporządzeniu aktu urodzenia, akt urodzenia sporządza się jak dla dziecka, wobec którego zachodzi domniemanie, że pochodzi od męża matki.
1. Jeżeli uznanie ojcostwa albo sądowe ustalenie ojcostwa następuje po sporządzeniu aktu urodzenia, do aktu urodzenia dołącza się o tym wzmiankę dodatkową.
2. W przypadku ustalenia bezskuteczności uznania ojcostwa do aktu urodzenia dołącza się wzmiankę dodatkową w zakresie danych wynikających z orzeczenia sądu.
Art. 67 [Obalenie domniemania ojcostwa; Sporządzenie nowego aktu stanu cywilnego]
1. W przypadku obalenia domniemania ojcostwa męża matki sporządza się nowy akt urodzenia, jeżeli sąd opiekuńczy tak postanowi.
2. Jeżeli zaprzeczenie ojcostwa męża matki nastąpiło po śmierci dziecka, sąd może postanowić o sporządzeniu nowego aktu zgonu.
3. Jeżeli sąd nie postanowił o sporządzeniu nowego aktu urodzenia lub aktu zgonu, do aktu urodzenia lub do aktu zgonu dołącza się wzmiankę dodatkową w zakresie danych wynikających z orzeczenia sądu.
4. W przypadku sporządzenia nowego aktu urodzenia lub aktu zgonu do dotychczasowego aktu urodzenia lub aktu zgonu, który nie podlega ujawnieniu, dołącza się wzmiankę dodatkową o sporządzeniu nowego aktu urodzenia lub aktu zgonu.
5. Jeżeli w chwili sporządzenia nowego aktu urodzenia nie nastąpiło uznanie ojcostwa ani sądowe ustalenie ojcostwa, w akcie urodzenia jako imię ojca zamieszcza się imię wskazane przez matkę dziecka, a w razie braku takiego wskazania w akcie urodzenia zamieszcza się jako imię ojca imię wybrane przez kierownika urzędu stanu cywilnego; jako nazwisko ojca i jego nazwisko rodowe zamieszcza się nazwisko matki z chwili urodzenia dziecka, z adnotacją o zamieszczeniu nazwiska matki i wybranego imienia jako danych ojca.
6. Na żądanie sądu wydaje się wyłącznie odpis zupełny dotychczasowego aktu urodzenia lub aktu zgonu.
7. Na wniosek dziecka po osiągnięciu przez nie pełnoletności wydaje się:
1) odpis zupełny dotychczasowego aktu urodzenia, w zależności od żądania wnioskodawcy, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej albo w postaci elektronicznej;
2) dokumenty z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego dotyczące dotychczasowego aktu urodzenia, w postaci określonej w art. 26 ust. 4.
Art. 68 [Dokumentowanie oświadczeń w formie protokołu; Zawartość protokołu oświadczeń]
1. Przyjęcie przez kierownika urzędu stanu cywilnego oświadczeń, o których mowa w art. 88 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dokumentuje się w formie protokołu, który podpisują składający oświadczenie i kierownik urzędu stanu cywilnego.
2. Protokół przyjęcia oświadczeń, o których mowa w art. 88 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zawiera:
1) nazwiska, imiona oraz nazwiska rodowe, daty i miejsca urodzenia rodziców dziecka oraz numery PESEL rodziców, jeżeli zostały nadane;
2) informację o miejscu sporządzenia aktu małżeństwa i oznaczenie tego aktu;
3) nazwisko dziecka wynikające z aktu małżeństwa rodziców lub informację o braku oświadczenia o wyborze nazwiska dla dziecka;
4) oświadczenie rodziców w sprawie nazwiska dziecka;
5) nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności;
6) adres do korespondencji rodziców dziecka;
7) nazwisko i imię kierownika urzędu stanu cywilnego, który przyjął oświadczenia.
3. Protokół przesyła się kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu do sporządzenia aktu małżeństwa rodziców dziecka w terminie jednego dnia roboczego od dnia sporządzenia tego protokołu, który dołącza do aktu małżeństwa wzmiankę dodatkową o nazwisku dziecka.
1. Jeżeli matka lub ojciec małoletniego dziecka zawarli małżeństwo z osobą, która nie jest ojcem ani matką tego dziecka, przyjęcie przez kierownika urzędu stanu cywilnego albo przez konsula oświadczeń małżonków, że dziecko będzie nosiło takie samo nazwisko, jakie nosi albo nosiłoby ich wspólne dziecko, dokumentuje się w formie protokołu, który podpisują składający oświadczenie i kierownik urzędu stanu cywilnego albo konsul.
2. Protokół przyjęcia oświadczeń zawiera:
1) nazwiska, imiona oraz nazwiska rodowe, daty i miejsca urodzenia matki lub ojca dziecka oraz małżonka jednego z nich, informację o miejscu sporządzenia aktu małżeństwa i oznaczenie tego aktu, a także numer PESEL matki lub ojca dziecka, jeżeli został nadany;
2) nazwisko, imię (imiona) dziecka, miejsce sporządzenia aktu urodzenia i oznaczenie tego aktu oraz numer PESEL dziecka, jeżeli został nadany;
3) informację o złożeniu oświadczeń, że dziecko będzie nosiło nazwisko, jakie nosi albo nosiłoby ich wspólne dziecko;
4) informację o dopuszczalności nadania dziecku nazwiska, jakie nosi albo nosiłoby wspólne dziecko małżonków;
5) informację, że dziecko, które ukończyło 13 lat, wyraziło zgodę na zmianę nazwiska, oraz jego podpis lub informację, że nie wyraziło zgody na zmianę nazwiska;
6) nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności;
7) adres do korespondencji małżonków;
8) nazwisko i imię kierownika urzędu stanu cywilnego albo konsula, który przyjął oświadczenia.
3. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który przyjął oświadczenia małżonków, że dziecko będzie nosiło takie samo nazwisko, jakie nosi albo nosiłoby ich wspólne dziecko, przesyła protokół kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu do sporządzenia aktu urodzenia, w terminie jednego dnia roboczego od dnia sporządzenia tego protokołu, w celu dołączenia do aktu urodzenia wzmianki dodatkowej o nazwisku dziecka.
4. Konsul, który przyjął oświadczenia małżonków, że dziecko będzie nosiło takie samo nazwisko, jakie nosi albo nosiłoby ich wspólne dziecko, przesyła niezwłocznie protokół kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu do sporządzenia aktu urodzenia w celu dołączenia do aktu urodzenia wzmianki dodatkowej o nazwisku dziecka.
Art. 70 [Zmiana imienia dziecka w akcie urodzenia; Dokumentowanie zmiany imienia dziecka]
1. Rodzice mogą złożyć przed wybranym kierownikiem urzędu stanu cywilnego albo przed konsulem oświadczenie o zmianie imienia lub imion dziecka zamieszczonych w akcie urodzenia w terminie 6 miesięcy od dnia jego sporządzenia.
2. Zmiana imienia może polegać na zastąpieniu wybranego imienia innym imieniem, zastąpieniu dwóch imion jednym imieniem lub odwrotnie, dodaniu drugiego imienia, zmianie pisowni imienia lub imion lub zmianie kolejności imion dziecka.
3. Do oświadczeń o wyborze imienia stosuje się przepisy art. 59. Kierownik urzędu stanu cywilnego odmawia przyjęcia oświadczenia, jeżeli nie został zachowany termin do jego złożenia.
4. Oświadczenie o zmianie imienia lub imion dokumentuje się w formie protokołu, który podpisują rodzice dziecka i kierownik urzędu stanu cywilnego albo konsul.
5. Protokół przyjęcia oświadczenia o zmianie imienia lub imion zawiera:
1) nazwiska, imiona oraz nazwiska rodowe, daty i miejsca urodzenia rodziców dziecka, a także numery PESEL rodziców, jeżeli zostały nadane;
2) nazwisko, imię (imiona) dziecka, miejsce sporządzenia aktu urodzenia i oznaczenie tego aktu urodzenia oraz numer PESEL dziecka, jeżeli został nadany;
3) informację o złożeniu oświadczenia o zmianie imienia lub imion dziecka;
4) nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności;
5) adres do korespondencji rodziców dziecka;
6) nazwisko i imię kierownika urzędu stanu cywilnego albo konsula, który przyjął oświadczenie.
6. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który przyjął oświadczenie rodziców dziecka o zmianie imienia lub imion dziecka zamieszczonych w akcie urodzenia, przesyła protokół kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu do sporządzenia aktu urodzenia, w terminie jednego dnia roboczego od dnia sporządzenia tego protokołu, w celu dołączenia do aktu urodzenia wzmianki dodatkowej o zmianie imienia lub imion dziecka.
7. Konsul, który przyjął oświadczenie rodziców dziecka o zmianie imienia lub imion dziecka zamieszczonych w akcie urodzenia, przesyła niezwłocznie protokół kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu do sporządzenia aktu urodzenia w celu dołączenia do aktu urodzenia wzmianki dodatkowej o zmianie imienia lub imion dziecka.
1. W przypadku przysposobienia, na które rodzice dziecka przed sądem opiekuńczym wyrazili zgodę bez wskazania osoby przysposabiającego, sporządza się dla przysposobionego nowy akt urodzenia.
2. Jeżeli przysposabiają wspólnie małżonkowie, w akcie urodzenia przysposobionego wskazuje się przysposabiających jako rodziców przysposobionego.
3. Jeżeli przysposabia osoba niepozostająca w związku małżeńskim lub małżonek przysposabia dziecko niepochodzące od drugiego małżonka, w akcie urodzenia przysposobionego wskazuje się przysposabiającego jako jedno z rodziców dziecka. Jako imię drugiego z rodziców zamieszcza się imię wskazane przez przysposabiającego, a w razie braku takiego wskazania, imię wybrane przez kierownika urzędu stanu cywilnego; jako nazwisko drugiego z rodziców i jego nazwisko rodowe zamieszcza się nazwisko przysposabiającego.
Art. 72 [Wzmianka o przysposobieniu w akcie urodzenia; Nowy akt urodzenia dla przysposobionego]
1. Jeżeli przez przysposobienie powstają skutki określone w art. 121 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do aktu urodzenia przysposobionego dołącza się wzmiankę dodatkową o przysposobieniu.
2. Na wniosek przysposabiającego, za zgodą przysposobionego, który ukończył lat 13, albo na wniosek przysposobionego, za zgodą przysposabiającego, sąd opiekuńczy może postanowić o sporządzeniu dla przysposobionego nowego aktu urodzenia. Przepisy art. 118 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stosuje się.
3. Dane rodziców w treści wzmianki dodatkowej o przysposobieniu oraz w nowym akcie urodzenia, o którym mowa w ust. 2, ustala się na zasadach określonych w art. 71 ust. 2 i 3.
4. Jeżeli przysposabia mąż matki dziecka lub żona ojca dziecka, w akcie urodzenia przysposobionego lub w treści wzmianki dodatkowej o przysposobieniu wskazuje się przysposabiającego jako jedno z rodziców dziecka.
Art. 73 [Wzmianka o nowym akcie urodzenia; Wydawanie odpisów aktu urodzenia po przysposobieniu]
1. Jeżeli w wyniku przysposobienia sporządzono nowy akt urodzenia, do dotychczasowego aktu urodzenia przysposobionego, który nie podlega ujawnieniu, dołącza się wzmiankę dodatkową o sporządzeniu nowego aktu urodzenia.
2. Na żądanie sądu wydaje się wyłącznie odpis zupełny dotychczasowego aktu urodzenia.
3. Na wniosek przysposobionego po osiągnięciu przez niego pełnoletności wydaje się:
1) odpis zupełny dotychczasowego aktu urodzenia, w zależności od żądania wnioskodawcy, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej albo w postaci elektronicznej;
2) dokumenty z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego dotyczące dotychczasowego aktu urodzenia, w postaci określonej w art. 26 ust. 4.
1. W przypadku rozwiązania stosunku przysposobienia sąd w postępowaniu nieprocesowym unieważnia nowy akt urodzenia przysposobionego, który nie podlega ujawnieniu, a w dotychczasowym akcie urodzenia przysposobionego sąd unieważnia wzmiankę dodatkową, o której mowa w art. 73 ust. 1, oraz postanawia o dołączeniu wzmianki dodatkowej o imieniu lub imionach i nazwisku noszonym po rozwiązaniu stosunku przysposobienia.
2. Wyrok sądu rozwiązujący stosunek przysposobienia przekazuje się również do kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt małżeństwa przysposobionego, oraz kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt urodzenia dziecka, w którym przysposobiony został wskazany jako ojciec lub matka dziecka, w celu dołączenia również do tych aktów wzmianki dodatkowej o zmianie imienia i nazwiska rodowego przysposobionego.
1. Jeżeli przez przysposobienie powstają skutki określone w art. 124 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do aktu urodzenia przysposabianego dołącza się wzmiankę dodatkową o przysposobieniu, w treści której dane rodziców ustala się na zasadach określonych w art. 71 ust. 2 i 3 oraz art. 72 ust. 4.
2. Sąd w sprawie wniosku o przysposobienie, na wniosek przysposabiającego i za zgodą osób, których zgoda na przysposobienie jest potrzebna, może wyłączyć możliwość wskazywania w odpisach skróconych przysposabiającego lub przysposabiających jako rodziców dziecka.
Art. 76 [Przedstawienie dokumentów tożsamości i zapewnienia; Informacje zawarte w zapewnieniu]
1. Osoba zamierzająca zawrzeć małżeństwo osobiście przedstawia dokument tożsamości wybranemu kierownikowi urzędu stanu cywilnego albo konsulowi, albo kierownikowi urzędu stanu cywilnego, który ma wydać zaświadczenie, o którym mowa w art. 41 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oraz składa:
1) na piśmie utrwalonym w postaci papierowej zapewnienie, że nie wie o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, zwane dalej „zapewnieniem”;
2) zezwolenie na zawarcie małżeństwa, jeżeli wymagają tego przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
2. (uchylony)
3. Jeżeli oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński ma być złożone przez pełnomocnika, osoba zamierzająca wstąpić w związek małżeński przedkłada również zezwolenie sądu na złożenie oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński przez pełnomocnika oraz pełnomocnictwo.
4. Zapewnienie zawiera:
1) nazwiska i imiona osób zamierzających zawrzeć małżeństwo, ich nazwiska rodowe, jeżeli można je ustalić, stan cywilny, obywatelstwo, daty i miejsca urodzenia, numery PESEL, jeżeli zostały nadane, oraz oznaczenia przedstawionych dokumentów tożsamości;
2) jeżeli osoba zamierzająca zawrzeć małżeństwo pozostawała uprzednio w związku małżeńskim albo prawomocnie stwierdzono nieistnienie małżeństwa – wskazanie miejsca zawarcia małżeństwa;
3) informację o wspólnych dzieciach osób zamierzających zawrzeć małżeństwo oraz oznaczenie ich aktów urodzenia i urzędu stanu cywilnego, w którym zostały sporządzone, jeżeli są znane;
4) nazwiska, imiona oraz nazwiska rodowe rodziców każdej z osób zamierzających zawrzeć małżeństwo;
5) jeżeli małżeństwo ma zostać zawarte w sposób określony w art. 1 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – oświadczenia o nazwisku (nazwiskach), które będą nosiły osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo po jego zawarciu, oraz oświadczenia o nazwisku dzieci zrodzonych z tego małżeństwa;
6) oświadczenie, że nie zachodzą przeszkody uniemożliwiające zawarcie małżeństwa określone w art. 10–15 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego;
7) informację o pouczeniu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia;
8) adres do korespondencji osób zamierzających zawrzeć małżeństwo;
9) własnoręczne podpisy osób zamierzających zawrzeć małżeństwo oraz kierownika urzędu stanu cywilnego albo konsula przyjmującego zapewnienie.
5. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 4 pkt 6, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Informacja, o której mowa w ust. 4 pkt 7, zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
6. Zapewnienie zawiera adnotację o wyznaczonej dacie zawarcia związku małżeńskiego oraz o zweryfikowaniu danych przedstawionych w zapewnieniu przez osobę zamierzającą zawrzeć małżeństwo, ze wskazaniem dokumentów, na podstawie których dokonano weryfikacji lub oznaczenia aktów stanu cywilnego.
7. Kierownik urzędu stanu cywilnego pozyskuje do zapewnienia od osób zamierzających zawrzeć małżeństwo i przetwarza informacje o ich wykształceniu, miejscu ich zamieszkania, w tym o okresie przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na obszarze danej gminy.
8. Kierownik urzędu stanu cywilnego przekazuje dla potrzeb statystyki publicznej informacje, o których mowa w ust. 7, służbom statystyki publicznej.
9. Zapewnienie jest ważne przez okres 6 miesięcy od daty jego złożenia przez obie osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo.
10. Zezwolenia na zawarcie małżeństwa przed upływem terminu, o którym mowa w art. 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, kierownik urzędu stanu cywilnego albo konsul udziela na piśmie.
Art. 77 [Dokumenty stanu cywilnego obywatela polskiego za granicą]
Obywatel polski, który zamierza wstąpić w związek małżeński, lecz nie posiada aktów stanu cywilnego sporządzonych w Rzeczypospolitej Polskiej, składa zagraniczny dokument stanu cywilnego lub inny dokument wydany w państwie, w którym nie jest prowadzona rejestracja stanu cywilnego, potwierdzający urodzenie, a jeżeli osoba pozostawała uprzednio w związku małżeńskim – potwierdzający małżeństwo, wraz z dokumentem potwierdzającym ustanie lub unieważnienie tego małżeństwa albo dokumentem potwierdzającym stwierdzenie nieistnienia małżeństwa.
Art. 78 [Dokumenty potwierdzające ustanie małżeństwa]
Dokumentami potwierdzającymi ustanie, unieważnienie albo stwierdzenie nieistnienia małżeństwa są w szczególności:
1) odpis skrócony aktu zgonu lub odpis prawomocnego orzeczenia sądu o stwierdzeniu zgonu lub uznaniu za zmarłego poprzedniego małżonka;
2) odpis prawomocnego orzeczenia sądu o rozwodzie;
3) odpis prawomocnego orzeczenia sądu o unieważnieniu małżeństwa;
4) odpis prawomocnego orzeczenia sądu ustalającego nieistnienie małżeństwa.
1. Cudzoziemiec zamierzający zawrzeć małżeństwo składa:
1) zapewnienie;
2) odpis aktu urodzenia, a jeżeli pozostawał uprzednio w związku małżeńskim – odpis aktu małżeństwa z adnotacją o jego ustaniu, unieważnieniu albo stwierdzeniu jego nieistnienia, albo odpis aktu małżeństwa z dokumentem potwierdzającym jego ustanie lub unieważnienie albo dokumentem potwierdzającym stwierdzenie nieistnienia małżeństwa, jeżeli na podstawie pozostałych składanych dokumentów nie można ustalić danych niezbędnych do sporządzenia aktu małżeństwa;
3) dokument stwierdzający, że zgodnie z właściwym prawem może zawrzeć małżeństwo, chyba że na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. – Prawo prywatne międzynarodowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 503) jego możność zawarcia małżeństwa jest oceniana na podstawie prawa polskiego.
2. Jeżeli otrzymanie dokumentu, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, sąd w postępowaniu nieprocesowym na wniosek cudzoziemca może go zwolnić od złożenia tego dokumentu. W postępowaniu o zwolnienie cudzoziemca od złożenia dokumentu sąd na podstawie właściwego prawa ustala, czy osoba ta może zawrzeć małżeństwo.
Art. 80 [Zawarcie małżeństwa za granicą; Zapewnienie konsulowi]
1. Obywatele polscy przebywający poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, którzy chcą zawrzeć małżeństwo przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, składają zapewnienie konsulowi, który przekazuje je niezwłocznie wskazanemu kierownikowi urzędu stanu cywilnego.
2. Konsul przyjmuje również zapewnienie w przypadku gdy małżeństwo ma być zawarte przez obywatela polskiego i cudzoziemca, jeżeli cudzoziemiec przedłoży konsulowi dodatkowo dokument stwierdzający, że zgodnie z właściwym prawem może zawrzeć małżeństwo.
1. Jeżeli małżeństwo ma być zawarte w sposób określony w art. 1 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, kierownik urzędu stanu cywilnego na podstawie zapewnienia wydaje na piśmie utrwalonym w postaci papierowej zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, które zawiera:
1) nazwiska i imiona osób, które zamierzają zawrzeć małżeństwo, nazwiska rodowe, stan cywilny oraz daty i miejsca urodzenia;
2) nazwiska i imiona oraz nazwiska rodowe rodziców osób zamierzających zawrzeć małżeństwo;
3) nazwisko, które każdy z małżonków będzie nosił po zawarciu małżeństwa;
4) zgodne oświadczenie w sprawie nazwisk przyszłych dzieci;
5) zapewnienie, że nie zachodzą przeszkody, o których mowa w art. 10– 15 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
2. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się w dwóch egzemplarzach, przy czym jeden egzemplarz jest przeznaczony dla kościoła albo innego związku wyznaniowego, w którym jest zawierane małżeństwo, a drugi dla kierownika urzędu stanu cywilnego właściwego do sporządzenia aktu małżeństwa.
3. Do zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1, kierownik urzędu stanu cywilnego dołącza 3 egzemplarze formularza zaświadczenia stwierdzającego, że oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński zostały złożone w obecności duchownego; egzemplarze te, wypełnione przez duchownego, są przeznaczone dla osób, które zawarły małżeństwo, dla kościoła albo innego związku wyznaniowego, w którym zawarto małżeństwo, oraz dla kierownika urzędu stanu cywilnego właściwego do sporządzenia aktu małżeństwa.
Art. 82 [Sporządzenie aktu małżeństwa; Przesłanie zapewnienia o wstąpieniu w związek małżeński]
1. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt małżeństwa na podstawie zaświadczenia stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa i zaświadczenia stwierdzającego, że oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński zostały złożone w obecności duchownego, występuje, w terminie jednego dnia roboczego od dnia sporządzenia aktu małżeństwa, do kierownika urzędu stanu cywilnego, który przyjął zapewnienie, o przesłanie zapewnienia wraz z zezwoleniem na wstąpienie w związek małżeński w przypadkach wymaganych przez przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
2. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który przyjął zapewnienie, przesyła je w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania wystąpienia.
1. Jeżeli małżeństwo ma być zawarte poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej przez obywatela polskiego lub cudzoziemca, którego, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. – Prawo prywatne międzynarodowe, możność zawarcia małżeństwa jest oceniana na podstawie prawa polskiego, mogą oni otrzymać na piśmie utrwalonym w postaci papierowej zaświadczenie stwierdzające, że zgodnie z prawem polskim mogą zawrzeć małżeństwo.
2. Osoba, o której mowa w ust. 1, przedstawia dokument tożsamości oraz składa do wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego:
1) zapewnienie;
2) dokument potwierdzający stan cywilny przyszłego małżonka.
3. O wydanie przez konsula zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1, może wystąpić obywatel polski, który przedkłada dokumenty wymienione w ust. 2.
4. Osoba, o której mowa w ust. 1, która nie posiada aktów stanu cywilnego sporządzonych w Rzeczypospolitej Polskiej, składa zagraniczny dokument stanu cywilnego lub inny dokument wydany w państwie, w którym nie jest prowadzona rejestracja stanu cywilnego, potwierdzający urodzenie, a jeżeli osoba pozostawała uprzednio w związku małżeńskim, potwierdzający małżeństwo, wraz z dokumentem potwierdzającym ustanie lub unieważnienie tego małżeństwa albo dokumentem potwierdzającym stwierdzenie nieistnienia małżeństwa.
5. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
1) nazwisko i imię (imiona) osoby zamierzającej zawrzeć małżeństwo poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, nazwisko rodowe, płeć, stan cywilny, miejsce i datę urodzenia, obywatelstwo oraz nazwiska i imiona, nazwiska rodowe jej rodziców;
2) nazwisko, imię (imiona), płeć, miejsce i datę urodzenia i obywatelstwo drugiego z przyszłych małżonków oraz nazwisko rodowe, jeżeli można je ustalić;
3) adnotację o możności zawarcia małżeństwa zgodnie z prawem polskim.
6. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 1, jest ważne przez okres 6 miesięcy od daty jego sporządzenia.
1. Przed wezwaniem do złożenia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński kierownik urzędu stanu cywilnego albo konsul sprawdza tożsamość osób zamierzających zawrzeć małżeństwo oraz wskazanych przez nich świadków.
2. Złożenie oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński dokumentuje się w formie protokołu, który podpisują osoby wstępujące w związek małżeński, świadkowie oraz kierownik urzędu stanu cywilnego albo konsul.
1. Zawarcie małżeństwa przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego albo konsulem następuje z zachowaniem uroczystej formy.
2. Kierownik urzędu stanu cywilnego w czasie przyjmowania oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński nosi łańcuch z wizerunkiem orła.
3. Wszyscy obecni przy składaniu oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński przyjmują pozycję stojącą, z wyjątkiem osób, które ze względu na stan zdrowia lub podeszły wiek nie mogą jej przyjąć.
4. Kierownik urzędu stanu cywilnego przyjmuje, na wniosek osoby zamierzającej zawrzeć małżeństwo, oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński poza urzędem stanu cywilnego w okręgu rejestracji stanu cywilnego, w którym jest on właściwy, jeżeli osoba ta jest w stanie zagrożenia życia lub zdrowia albo jest pozbawiona wolności.
5. Na wniosek osoby zamierzającej zawrzeć małżeństwo kierownik urzędu stanu cywilnego przyjmuje oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński poza urzędem stanu cywilnego w okręgu rejestracji stanu cywilnego, w którym jest on właściwy, jeżeli wskazane we wniosku miejsce zawarcia małżeństwa zapewnia zachowanie uroczystej formy jego zawarcia oraz bezpieczeństwo osób obecnych przy składaniu oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński.
6. Jeżeli wskazane we wniosku miejsce zawarcia małżeństwa nie spełnia wymogów, o których mowa w ust. 5, kierownik urzędu stanu cywilnego na piśmie odmawia przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński we wskazanym miejscu.
7. Jeżeli kierownik urzędu stanu cywilnego nie może przyjąć oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński w terminie wskazanym przez osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo, uzgadnia z nimi inny termin zawarcia małżeństwa. W przypadku braku uzgodnienia takiego terminu kierownik urzędu stanu cywilnego na piśmie odmawia przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński w terminie wskazanym przez te osoby.
8. Jeżeli przyjęcie oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński nastąpiło na wniosek w miejscu, o którym mowa w ust. 5, pobiera się opłatę dodatkową, która stanowi dochód gminy.
9. Na realizację czynności, o których mowa w ust. 5, nie przyznaje się dotacji celowej z budżetu państwa.
10. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór, a także sposób noszenia łańcucha z wizerunkiem orła, uwzględniając wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej oraz utrwaloną tradycję w zakresie symboli używanych przez kierownika urzędu stanu cywilnego.
11. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wysokość opłaty dodatkowej za przyjęcie oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński poza urzędem stanu cywilnego, w którym jest właściwy kierownik tego urzędu, uwzględniając zryczałtowane koszty udziału kierownika urzędu stanu cywilnego w przyjmowaniu oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński poza urzędem stanu cywilnego oraz mając na uwadze, że opłata ta nie może przekroczyć 50 % przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1631 i 1674).
Art. 86 [Sporządzanie aktu małżeństwa; Przesyłanie protokołu przez konsula]
1. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który przyjął oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński, sporządza akt małżeństwa najpóźniej w następnym dniu roboczym.
2. Jeżeli zawarcie małżeństwa nastąpiło przed konsulem, przesyła on niezwłocznie protokół złożenia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński. Akt małżeństwa sporządza się najpóźniej w następnym dniu roboczym po dniu otrzymania protokołu złożenia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński.
3. Jeżeli zawarcie małżeństwa nastąpiło w sposób określony w art. 1 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, akt małżeństwa sporządza się najpóźniej w następnym dniu roboczym po dniu otrzymania zaświadczenia stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa oraz zaświadczenia stwierdzającego, że oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński zostały złożone w obecności duchownego.
Art. 87 [Sporządzanie aktu małżeństwa; Utrata zaświadczeń o zawarciu małżeństwa]
1. Akt małżeństwa sporządza się na podstawie protokołu przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński.
2. Protokół zawiera:
1) nazwiska i imiona osób, które zawierają małżeństwo, nazwiska rodowe, stan cywilny oraz daty i miejsca urodzenia;
2) miejsce i datę zawarcia małżeństwa;
3) nazwiska i imiona oraz nazwiska rodowe rodziców osób zawierających małżeństwo;
4) nazwisko, które każdy z małżonków będzie nosił po zawarciu małżeństwa;
5) zgodne oświadczenie w sprawie nazwiska dzieci zrodzonych z tego małżeństwa;
6) nazwiska i imiona świadków;
7) nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności;
8) nazwisko i imię kierownika urzędu stanu cywilnego albo konsula przyjmującego oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński.
3. Akt małżeństwa zawartego w sposób określony w art. 1 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego sporządza się na podstawie zaświadczenia stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa oraz zaświadczenia stwierdzającego, że oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński zostały złożone w obecności duchownego, które zawiera:
1) nazwiska i imiona osób zawierających związek małżeński oraz świadków;
2) miejsce i datę zawarcia małżeństwa;
3) nazwisko, imię (imiona) oraz stanowisko duchownego, który przyjął oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński;
4) nazwę i adres jednostki organizacyjnej kościoła lub związku wyznaniowego sporządzającego zaświadczenie oraz nazwisko i imię (imiona) osoby sporządzającej zaświadczenie;
5) informację według prawa jakiego kościoła lub związku wyznaniowego małżeństwo zostało zawarte.
4. Jeżeli zaświadczenia, o których mowa w ust. 3, przekazane do urzędu stanu cywilnego jako przesyłka polecona nadana w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 1640 oraz z 2024 r. poz. 467, 1222 i 1717), zostały utracone przed dotarciem do wskazanego urzędu stanu cywilnego, kierownik tego urzędu zwraca się do duchownego o potwierdzenie treści utraconego zaświadczenia oraz dostarczenie dowodu nadania przesyłki.
5. Kierownik urzędu stanu cywilnego sporządza akt małżeństwa, jeżeli stwierdzi, że zachowany został termin, o którym mowa w art. 8 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jeżeli nie zachowano wskazanego terminu, kierownik urzędu stanu cywilnego odmawia sporządzenia aktu małżeństwa.
6. Kierownik urzędu stanu cywilnego przekazuje, dla potrzeb statystyki publicznej, informacje, o których mowa w ust. 3 pkt 5, służbom statystyki publicznej oraz nazwę kościoła lub związku wyznaniowego, jeżeli małżeństwo zawarte według prawa kościelnego lub związku wyznaniowego wywołuje skutki cywilnoprawne.
Art. 88 [Zawartość aktu małżeństwa; Adnotacje w akcie małżeństwa]
1. Akt małżeństwa zawiera:
1) nazwiska i imiona osób, które zawarły małżeństwo, nazwiska rodowe, stan cywilny oraz daty i miejsca urodzenia;
2) miejsce i datę zawarcia małżeństwa;
3) nazwiska i imiona oraz nazwiska rodowe rodziców osób, które zawarły małżeństwo;
4) nazwiska i imiona świadków;
5) nazwiska małżonków, które będą oni nosili po zawarciu małżeństwa;
6) nazwisko, jakie będą nosiły dzieci zrodzone z małżeństwa;
7) informację o złożeniu zgodnych oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński;
8) nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności.
2. Jeżeli małżonkowie nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dzieci zrodzonych z tego małżeństwa, adnotację o tym zamieszcza się w akcie małżeństwa.
3. Jeżeli sąd zwolnił osobę zamierzającą wstąpić w związek małżeński od obowiązku złożenia lub przedstawienia dokumentów niezbędnych do zawarcia małżeństwa, dane dotyczące tej osoby zamieszcza się w akcie małżeństwa tylko na podstawie orzeczenia sądu.
1. W przypadku odmowy przez kierownika urzędu stanu cywilnego:
1) przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński,
2) wydania zaświadczenia o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa,
3) wydania zezwolenia na zawarcie małżeństwa przed upływem miesiąca od dnia, kiedy osoby, które zamierzają je zawrzeć, złożyły kierownikowi urzędu stanu cywilnego zapewnienie,
4) sporządzenia aktu małżeństwa zawartego zgodnie z art. 1 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
5) wydania zaświadczenia stwierdzającego, że zgodnie z prawem polskim można zawrzeć małżeństwo – zawiadamia on na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub w postaci elektronicznej osoby, których odmowa dokonania czynności dotyczy.
2. W terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, osoby, których czynność dotyczy, mogą złożyć wniosek na piśmie utrwalonym w postaci papierowej do sądu właściwego ze względu na siedzibę urzędu stanu cywilnego o rozstrzygnięcie, czy przyczyny odmowy wskazane w zawiadomieniu uzasadniają odmowę dokonania czynności.
3. W przypadku odmowy kierownika urzędu stanu cywilnego przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński lub wydania zaświadczenia o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, wydanej na podstawie orzeczenia sądu, nie przysługuje wniosek do sądu o rozstrzygnięcie, czy przyczyny odmowy wskazane w zawiadomieniu uzasadniają odmowę dokonania czynności.
4. Jeżeli konsul odmawia przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński albo wydania zaświadczenia stwierdzającego, że zgodnie z prawem polskim można zawrzeć małżeństwo, osoba, której czynność dotyczy, w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia sporządzonego na piśmie utrwalonym w postaci papierowej, może wystąpić do sądu właściwego dla urzędu stanu cywilnego właściwego dla miasta stołecznego Warszawy o rozstrzygnięcie, czy wskazane przyczyny odmowy uzasadniają odmowę dokonania czynności. W przypadku odmowy przyjęcia wskazanych oświadczeń, wydanej przez konsula na podstawie orzeczenia sądu nie przysługuje wniosek do sądu o rozstrzygnięcie, czy przyczyny odmowy wskazane w zawiadomieniu uzasadniają odmowę dokonania czynności.
Art. 90 [Przyjęcie oświadczenia o powrocie do nazwiska; Dokumentacja powrotu do nazwiska]
1. Przyjęcie oświadczenia przez kierownika urzędu stanu cywilnego albo konsula o powrocie do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa dokumentuje się w formie protokołu, który podpisują rozwiedziony małżonek oraz kierownik urzędu stanu cywilnego albo konsul.
2. Protokół zawiera:
1) nazwisko, imię (imiona), nazwisko rodowe, datę i miejsce urodzenia rozwiedzionego małżonka oraz numer PESEL, jeżeli został nadany;
2) miejsce sporządzenia aktu małżeństwa i oznaczenie tego aktu;
3) datę uprawomocnienia się orzeczenia o rozwodzie, oznaczenie sądu oraz sygnaturę akt sprawy;
4) datę złożenia oświadczenia o powrocie do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa;
5) nazwisko, imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności;
6) nazwisko i imię kierownika urzędu stanu cywilnego albo konsula dokonującego czynności.
3. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który przyjął oświadczenie o powrocie do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa, przesyła protokół kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu do sporządzenia aktu małżeństwa w terminie jednego dnia roboczego od dnia sporządzenia tego protokołu, w celu dołączenia do aktu małżeństwa wzmianki dodatkowej o nazwisku rozwiedzionego małżonka.
4. Konsul, który przyjął oświadczenie o powrocie do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa, przesyła niezwłocznie protokół kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu do sporządzenia aktu małżeństwa w celu dołączenia do aktu małżeństwa wzmianki dodatkowej o nazwisku rozwiedzionego małżonka.
Art. 91 [Obwieszczenie wykazu stanowisk upoważnionych do przyjmowania oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński]
Minister właściwy do spraw wewnętrznych na podstawie informacji otrzymanych od właściwych przedstawicieli kościołów i innych związków wyznaniowych obwieszcza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” wykaz stanowisk, których zajmowanie upoważnia do przyjmowania oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński oraz sporządzania zaświadczeń stanowiących podstawę sporządzania aktu małżeństwa zawartego w sposób określony w art. 1 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Art. 92 [Sporządzenie aktu zgonu]
1. Akt zgonu sporządza się w dniu, w którym dokonano zgłoszenia zgonu, a jeżeli zgłoszenie zgonu nastąpiło w sposób określony w art. 17 – w następnym dniu roboczym po dniu zgłoszenia zgonu.
2. Akt zgonu sporządza się na podstawie karty zgonu oraz protokołu zgłoszenia zgonu.
Art. 93 [Zgłoszenie zgonu; Zawiadomienie o zgonie osoby o nieustalonej tożsamości]
1. Zgłoszenie zgonu następuje przez złożenie kierownikowi urzędu stanu cywilnego karty zgonu w terminie 3 dni od dnia jej sporządzenia. Jeżeli zgon nastąpił na skutek choroby zakaźnej, zgłoszenia zgonu dokonuje się w ciągu 24 godzin od zgonu.
2. Zgłoszenia zgonu dokonuje podmiot uprawniony do pochówku na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. z 2024 r. poz. 576).
3. Jeżeli zwłoki mają zostać przekazane do celów naukowych, zgłoszenia zgonu może dokonać upoważniony pracownik publicznej uczelni medycznej albo uczelni publicznej prowadzącej działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych.
4. W przypadku niedokonania zgłoszenia zgonu przez podmiot uprawniony do pochówku lub przez upoważnionego pracownika publicznej uczelni medycznej albo uczelni publicznej prowadzącej działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych zgłoszenia zgonu dokonuje przedstawiciel podmiotu obowiązanego do pochówku zgodnie z art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych.
5. W przypadku znalezienia zwłok w stanie lub w okolicznościach uniemożliwiających ich identyfikację prokurator lub Policja zawiadamia o tym gminę właściwą ze względu na miejsce znalezienia zwłok.
6. W przypadku zgonu osoby o nieustalonej tożsamości przebywającej w podmiocie leczniczym lub w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej kierownik podmiotu lub jednostki zawiadamia o tym gminę właściwą ze względu na miejsce zgonu.
Art. 94 [Zgłoszenie zgonu; Protokół zgłoszenia zgonu]
1. Zgłoszenie zgonu dokumentuje się w formie protokołu, który podpisują zgłaszający zgon i kierownik urzędu stanu cywilnego.
2. Protokół zawiera:
1) dane osoby zmarłej, w tym jej nazwisko, nazwisko rodowe, imię (imiona), datę i miejsce urodzenia, stan cywilny, obywatelstwo i numer PESEL, jeżeli są znane zgłaszającemu zgon;
2) datę, godzinę oraz miejsce zgonu albo jeżeli nie są znane – datę, godzinę oraz miejsce znalezienia zwłok;
3) nazwiska, nazwiska rodowe, imiona rodziców osoby zmarłej, jeżeli są znane;
4) nazwisko, nazwisko rodowe, imię (imiona), numer PESEL małżonka osoby zmarłej, o ile w chwili śmierci pozostawała ona w związku małżeńskim, jeżeli są znane;
5) nazwisko i imię (imiona) lub nazwę zgłaszającego zgon;
6) nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności;
7) nazwisko i imię kierownika urzędu stanu cywilnego przyjmującego zgłoszenie;
8) rok zawarcia związku małżeńskiego rodziców zmarłego dziecka, datę urodzenia matki zmarłego dziecka w przypadku zgonu dziecka poniżej roku życia.
3. Kierownik urzędu stanu cywilnego pozyskuje do protokołu zgłoszenia zgonu dziecka poniżej roku życia i przekazuje, dla potrzeb statystyki publicznej, informacje, o których mowa w ust. 2 pkt 8, służbom statystyki publicznej.
Art. 95 [Sporządzanie aktu zgonu; Ustalenie tożsamości niezidentyfikowanych zwłok]
1. Akt zgonu zawiera:
1) nazwisko, nazwisko rodowe, imię (imiona), datę i miejsce urodzenia osoby zmarłej;
2) stan cywilny;
3) nazwisko, nazwisko rodowe, imię (imiona) małżonka osoby zmarłej, jeżeli w chwili śmierci pozostawała ona w związku małżeńskim;
4) datę, godzinę oraz miejsce zgonu albo jeżeli nie są znane – datę, godzinę oraz miejsce znalezienia zwłok;
5) nazwiska, nazwiska rodowe, imiona rodziców osoby zmarłej;
6) nazwisko i imię lub nazwę zgłaszającego zgon;
7) nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności.
2. Akt zgonu osoby o nieustalonej tożsamości sporządza się w sposób opisowy, zamieszczając w nim:
1) datę i godzinę oraz miejsce zgonu;
2) datę, godzinę, miejsce i okoliczności znalezienia zwłok;
3) płeć oraz przypuszczalny wiek osoby zmarłej;
4) opis zewnętrznego wyglądu zwłok;
5) opis odzieży oraz innych przedmiotów znalezionych przy osobie zmarłej;
6) oznaczenie jednostki Policji lub wskazanie prokuratora w przypadku dokonania zawiadomienia o znalezieniu zwłok w stanie lub w okolicznościach uniemożliwiających ich identyfikację lub oznaczenie podmiotu leczniczego lub jednostki organizacyjnej pomocy społecznej.
3. W przypadku ustalenia tożsamości niezidentyfikowanych zwłok przez podmioty prowadzące czynności identyfikacyjne przed sporządzeniem aktu zgonu zawiadamia się o tym kierownika urzędu stanu cywilnego właściwego do sporządzenia aktu zgonu.
4. Na podstawie zawiadomienia oraz dotychczasowego aktu zgonu, jeżeli był sporządzony przed ustaleniem tożsamości niezidentyfikowanych zwłok, sporządza się nowy akt zgonu z adnotacją o zastąpieniu przez ten akt dotychczasowego aktu, który nie podlega ujawnieniu. Z dotychczasowego aktu zgonu wydaje się na żądanie sądu odpis zupełny tego aktu.
5. Akt zgonu sporządzony na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu o stwierdzeniu zgonu albo uznaniu za zmarłego zawiera dane, o których mowa w ust. 1 pkt 1–5, oraz adnotację zawierającą oznaczenie sądu wydającego orzeczenie i sygnaturę akt sprawy.
6. W przypadku uchylenia orzeczenia sądu o stwierdzeniu zgonu albo o uznaniu za zmarłego akt zgonu nie podlega ujawnieniu i nie wydaje się odpisów tego aktu.
7. Jeżeli sąd uchyli prawomocne orzeczenie o stwierdzeniu zgonu albo o uznaniu za zmarłego, odpis zupełny aktu zgonu sporządzonego na podstawie tego orzeczenia wydaje się na żądanie sądu lub na wniosek osoby, której zgon stwierdzono albo która została uznana za zmarłą.
Art. 96 [Dokumentowanie urodzeń i zgonów na statkach; Miejsce zdarzenia w aktach stanu cywilnego]
1. Urodzenie lub zgon na polskim statku morskim lub powietrznym, okręcie wojennym lub wojskowym statku powietrznym kapitan dokumentuje w formie protokołu potwierdzającego urodzenie lub zgon.
2. Protokół potwierdzający urodzenie zawiera:
1) nazwiska, nazwiska rodowe, imiona, daty i miejsca urodzenia rodziców dziecka oraz numery PESEL, jeżeli zostały nadane, oraz podpis matki;
2) informację o złożeniu oświadczenia o wyborze imienia lub imion dziecka, o ile oświadczenie zostało złożone;
3) nazwisko, imię (imiona) dziecka oraz informację, czy rodzice dziecka pozostają w związku małżeńskim oraz o miejscu sporządzenia aktu małżeństwa, oznaczenie tego aktu lub miejsce sporządzenia aktu urodzenia każdego z rodziców dziecka i oznaczenie tych aktów, o ile są znane;
4) obywatelstwo dziecka, jeżeli jest znane;
5) datę i godzinę urodzenia dziecka według miejsca zdarzenia oraz informację, czy dziecko urodziło się żywe czy martwe;
6) płeć dziecka;
7) adres do korespondencji rodziców dziecka;
8) nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności;
9) nazwiska i imiona świadków potwierdzających zdarzenie oraz ich podpisy;
10) nazwisko i imię kapitana statku lub okrętu wojennego;
11) informację o dokumentach lub oświadczeniach, na podstawie których sporządzono protokół.
3. Protokół potwierdzający zgon zawiera:
1) nazwisko, imię (imiona), nazwisko rodowe osoby zmarłej, numer PESEL, jeżeli został nadany;
2) datę i miejsce urodzenia osoby zmarłej, jeżeli są znane;
3) datę i godzinę zgonu albo jeżeli nie są znane – datę i godzinę znalezienia zwłok według miejsca zdarzenia;
4) nazwiska, imiona i nazwiska rodowe rodziców, jeżeli są znane;
5) obywatelstwo osoby zmarłej, jeżeli jest znane;
6) stan cywilny osoby zmarłej i nazwisko, imię (imiona) i nazwisko rodowe małżonka osoby zmarłej, o ile w chwili śmierci pozostawała ona w związku małżeńskim, jeżeli są znane;
7) nazwiska i imiona świadków potwierdzających zdarzenie oraz ich podpisy;
8) nazwisko i imię kapitana statku lub okrętu wojennego;
9) informację o dokumentach lub oświadczeniach, na podstawie których sporządzono protokół.
4. Podpisy świadków nie są wymagane, jeżeli zdarzenie nastąpiło w nadzwyczajnych okolicznościach na okręcie wojennym lub wojskowym statku powietrznym.
5. Miejscem urodzenia lub zgonu, które nastąpiły poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, zamieszczanym w akcie stanu cywilnego jest miejscowość, w której znajduje się siedziba urzędu konsularnego lub przedstawicielstwa dyplomatycznego, w którym wykonuje swoje funkcje konsul właściwy dla portu, do którego zawinął statek morski lub okręt wojenny lub portu, w którym wylądował statek powietrzny.
6. Jeżeli urodzenie lub zgon nastąpiły na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, miejscem zdarzenia zamieszczanym w akcie stanu cywilnego jest miejscowość, w której jest położony najbliższy port.
7. Protokół potwierdzający urodzenie lub zgon, które nastąpiły na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, kapitan statku lub okrętu wojennego przekazuje kierownikowi urzędu stanu cywilnego pierwszego polskiego portu, do którego zawinął statek morski lub okręt wojenny lub portu, w którym wylądował statek powietrzny.
Art. 97 [Przekazanie protokołu urodzenia lub zgonu; Sporządzenie aktu stanu cywilnego]
Kierownik urzędu stanu cywilnego albo konsul, któremu kapitan statku lub okrętu wojennego przekazał protokół potwierdzający urodzenie lub zgon, przekazuje ten protokół kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu dla miasta stołecznego Warszawy, wskazując miejsce zdarzenia, w celu sporządzenia aktu stanu cywilnego.
Art. 98 [Dokumentowanie zgonu żołnierza; Przekazanie protokołu zgonu]
1. Zgon żołnierza w czynnej służbie wojskowej albo innej osoby przydzielonej do jednostki wojskowej, który nastąpił w związku z działaniami wojennymi, właściwy terytorialnie terenowy organ administracji wojskowej dokumentuje w formie protokołu potwierdzającego zgon.
2. Protokół, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
1) nazwisko, imię (imiona), nazwisko rodowe osoby zmarłej, numer PESEL, jeżeli został nadany;
2) datę i miejsce urodzenia osoby zmarłej, jeżeli są znane;
3) datę i godzinę zgonu albo jeżeli nie są znane – datę i godzinę znalezienia zwłok;
4) nazwiska, imiona i nazwiska rodowe rodziców, jeżeli są znane;
5) obywatelstwo osoby zmarłej, jeżeli jest znane;
6) stan cywilny osoby zmarłej i nazwisko, imię (imiona) i nazwisko rodowe małżonka osoby zmarłej, o ile w chwili śmierci pozostawała ona w związku małżeńskim, jeżeli są znane;
7) oznaczenie terenowego organu administracji wojskowej, nazwisko i imię (imiona) osoby sporządzającej protokół oraz jej podpis.
3. Właściwy terytorialnie terenowy organ administracji wojskowej niezwłocznie przekazuje protokół zgonu kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu dla miasta stołecznego Warszawy w celu sporządzenia aktu zgonu.
1. W rejestrze stanu cywilnego można dokonać, w formie czynności materialno-technicznej, na wniosek lub z urzędu, rejestracji urodzenia albo zgonu, które nastąpiły poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej i nie zostały tam zarejestrowane, oraz rejestracji urodzenia, zawarcia małżeństwa albo zgonu, które nastąpiły poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w państwie urodzenia, zawarcia małżeństwa albo zgonu nie jest prowadzona rejestracja stanu cywilnego.
2. Wniosek o rejestrację zdarzenia do wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego może złożyć osoba, której zdarzenie dotyczy, lub jej przedstawiciel ustawowy, inna osoba, która wykaże interes prawny w rejestracji zdarzenia lub interes faktyczny w rejestracji zgonu.
3. Jeżeli urodzenie i zgon dotyczą obywatela polskiego, wniosek na piśmie utrwalonym w postaci papierowej o rejestrację zdarzenia można złożyć do konsula.
4. Do wniosku o rejestrację zdarzenia dołącza się wydany przez właściwy podmiot zagraniczny dokument potwierdzający to zdarzenie, który jest podstawą sporządzenia aktu stanu cywilnego przez kierownika urzędu stanu cywilnego.
5. Dokonując rejestracji zdarzeń, o których mowa w ust. 1, które dotyczą obywateli polskich posługujących się również aktami stanu cywilnego sporządzonymi w Rzeczypospolitej Polskiej, kierownik urzędu stanu cywilnego dostosowuje, na wniosek osoby, której akt dotyczy, w formie czynności materialno-technicznej, pisownię danych zawartych w zagranicznym dokumencie do reguł pisowni polskiej, jeżeli wniosek taki został złożony z wnioskiem o dokonanie rejestracji.
6. Nazwę miejscowości położonej poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej zamieszcza się w pisowni ustalonej przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 100 [Rejestracja urodzenia przez konsula; Rejestracja zgonu przez konsula]
1. Jeżeli wniosek o rejestrację zdarzenia został złożony do konsula, sporządza on protokół rejestracji urodzenia lub zgonu, który podpisują osoba składająca wniosek o rejestrację zdarzenia i konsul.
2. Protokół rejestracji urodzenia zawiera:
1) nazwiska, nazwiska rodowe, imiona, daty i miejsca urodzenia rodziców dziecka, jeżeli są znane, oraz numery PESEL rodziców, jeżeli zostały nadane;
2) nazwisko i imię (imiona) dziecka;
3) płeć dziecka;
4) datę urodzenia dziecka;
5) miejsce i kraj urodzenia dziecka;
6) nazwisko i imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności;
7) miejsce sporządzenia aktu małżeństwa i oznaczenie tego aktu lub miejsce sporządzenia aktu urodzenia każdego z rodziców dziecka i oznaczenie tych aktów;
8) adres do korespondencji osoby składającej wniosek;
9) informację o dokumentach lub oświadczeniach, na podstawie których sporządzono protokół;
10) nazwisko i imię konsula przyjmującego wniosek.
3. Protokół rejestracji zgonu zawiera:
1) nazwisko, imię (imiona), nazwisko rodowe osoby zmarłej, numer PESEL, jeżeli został nadany;
2) datę i miejsce urodzenia osoby zmarłej, jeżeli są znane;
3) datę, godzinę oraz miejsce zgonu albo jeżeli nie są znane – datę, godzinę i miejsce znalezienia zwłok;
4) imiona, nazwiska i nazwiska rodowe rodziców, jeżeli są znane;
5) stan cywilny osoby zmarłej, nazwisko i imię (imiona) małżonka osoby zmarłej, o ile w chwili śmierci pozostawała ona w związku małżeńskim, jeżeli są znane;
6) informację, na podstawie jakich dokumentów lub oświadczeń ustalono dane niezbędne do sporządzenia protokołu;
7) nazwisko i imię osoby składającej wniosek o rejestrację zgonu;
8) nazwisko i imię konsula sporządzającego protokół.
Art. 101 [Rejestracja urodzenia lub zgonu za granicą; Przekazanie protokołu rejestracji przez konsula]
Konsul przekazuje niezwłocznie protokół rejestracji urodzenia lub zgonu wybranemu przez wnioskodawcę kierownikowi urzędu stanu cywilnego, który sporządza akt urodzenia lub akt zgonu, z adnotacją o rejestracji urodzenia lub zgonu, które nastąpiły poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej i nie zostały tam zarejestrowane.
Art. 102 [Rejestracja zdarzeń poza granicami RP; Wydanie odpisu zupełnego aktu]
Kierownik urzędu stanu cywilnego, który dokonał rejestracji urodzenia albo zgonu, które nastąpiły poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej i nie zostały tam zarejestrowane albo rejestracji urodzenia, zawarcia małżeństwa albo zgonu, które nastąpiły poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w państwie urodzenia, zawarcia małżeństwa albo zgonu nie jest prowadzona rejestracja stanu cywilnego, wydaje wnioskodawcy odpis zupełny aktu.
Art. 103 [Odmowa rejestracji zdarzenia przez kierownika USC lub konsula]
Kierownik urzędu stanu cywilnego albo konsul odmawia rejestracji zdarzenia, jeżeli wnioskodawca nie przedstawi dokumentu potwierdzającego zdarzenie lub rejestracja zdarzenia byłaby sprzeczna z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
1. Zagraniczny dokument stanu cywilnego, będący dowodem zdarzenia i jego rejestracji, może zostać przeniesiony do rejestru stanu cywilnego w drodze transkrypcji.
2. Transkrypcja polega na wiernym i literalnym przeniesieniu treści zagranicznego dokumentu stanu cywilnego zarówno językowo, jak i formalnie, bez żadnej ingerencji w pisownię imion i nazwisk osób wskazanych w zagranicznym dokumencie stanu cywilnego.
3. Transkrypcji podlega dokument, który w państwie wystawienia jest uznawany za dokument stanu cywilnego i ma moc dokumentu urzędowego, jest wydany przez właściwy organ oraz nie budzi wątpliwości co do autentyczności.
4. Wniosek do wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego o dokonanie transkrypcji może złożyć osoba, której dotyczy zdarzenie podlegające transkrypcji, lub inna osoba, która wykaże interes prawny w transkrypcji lub interes faktyczny w transkrypcji dokumentu potwierdzającego zgon.
4a. Jeżeli wniosek o transkrypcję zagranicznego dokumentu stanu cywilnego został złożony do konsula, konsul przesyła wniosek do kierownika urzędu stanu cywilnego wybranego przez wnioskodawcę.
5. Transkrypcja jest obligatoryjna, jeżeli obywatel polski, którego dotyczy zagraniczny dokument stanu cywilnego, posiada akt stanu cywilnego potwierdzający zdarzenia wcześniejsze sporządzony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i żąda dokonania czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego lub ubiega się o polski dokument tożsamości lub nadanie numeru PESEL.
6. Transkrypcja może zostać dokonana również z urzędu.
7. Dokonując transkrypcji zagranicznego dokumentu stanu cywilnego, który dotyczy obywateli polskich posługujących się również aktami stanu cywilnego sporządzonymi w Rzeczypospolitej Polskiej, kierownik urzędu stanu cywilnego dostosowuje, na wniosek osoby, której akt dotyczy, w formie czynności materialno- -technicznej, pisownię danych zawartych w zagranicznym dokumencie do reguł pisowni polskiej, jeżeli wniosek taki został złożony z wnioskiem o dokonanie transkrypcji.
8. Nazwę miejscowości położonej poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej zamieszcza się w pisowni ustalonej przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
1. Treść zagranicznego dokumentu stanu cywilnego przenosi się do rejestru stanu cywilnego, w formie czynności materialno-technicznej, zamieszczając w akcie stanu cywilnego adnotację o transkrypcji.
2. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który dokonał transkrypcji, wydaje wnioskodawcy odpis zupełny aktu stanu cywilnego.
3. W przypadku gdy transkrypcja zagranicznego dokumentu stanu cywilnego potwierdzającego urodzenie jest dokonywana na wniosek matki dziecka, a w dokumencie tym są zawarte dane ojca inne niż wynikające z domniemania pochodzenia dziecka od męża matki, kierownik urzędu stanu cywilnego, który dokonał transkrypcji, zawiadamia o tym męża matki, pouczając go o prawie do wniesienia do sądu powództwa o zaprzeczenie ojcostwa, jeżeli jest możliwe ustalenie miejsca pobytu domniemanego ojca.
1. Jeżeli zagraniczny dokument stanu cywilnego potwierdzający zawarcie małżeństwa nie zawiera zapisu o oświadczeniu małżonków w sprawie swojego nazwiska noszonego po zawarciu małżeństwa, małżonkowie mogą złożyć takie oświadczenia w składanym wniosku o transkrypcję albo w każdym czasie złożyć je do protokołu przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, który dokonał transkrypcji. W tym samym trybie małżonkowie mogą złożyć oświadczenie w sprawie nazwiska dzieci zrodzonych z tego małżeństwa.
2. Jeżeli transkrypcji dokonuje się na wniosek jednego z małżonków, kierownik urzędu stanu cywilnego powiadamia o transkrypcji drugiego małżonka oraz informuje go o prawie do złożenia oświadczenia w sprawie nazwiska.
3. Jeżeli transkrypcji dokonano na wniosek osoby, której transkrybowany dokument nie dotyczy, kierownik urzędu stanu cywilnego informuje o transkrypcji osoby, których dokument dotyczy. Jeżeli transkrybowany dokument dotyczy małżonków, informuje ich również o prawie do złożenia oświadczeń w sprawie nazwiska lub oświadczeń w sprawie nazwiska dzieci.
4. Jeżeli wniosek o transkrypcję dokumentu stanu cywilnego potwierdzającego zawarcie małżeństwa został złożony do konsula, oświadczenia w sprawie nazwiska noszonego po zawarciu małżeństwa oraz oświadczenia w sprawie nazwiska dzieci zrodzonych z tego małżeństwa małżonkowie mogą zawrzeć w składanym wniosku o transkrypcję albo złożyć do protokołu przed konsulem przy składaniu wniosku o transkrypcję.
5. W przypadku złożenia przed konsulem do protokołu oświadczeń w sprawie nazwiska noszonego po zawarciu małżeństwa oraz oświadczenia w sprawie nazwiska dzieci zrodzonych z tego małżeństwa przy składaniu wniosku o transkrypcję protokół przyjęcia tych oświadczeń konsul dołącza do wniosku o dokonanie transkrypcji.
Art. 107 [Odmowa transkrypcji dokumentu stanu cywilnego; Sprzeczność transkrypcji z porządkiem prawnym RP]
Kierownik urzędu stanu cywilnego odmawia dokonania transkrypcji, jeżeli:
1) dokument w państwie wystawienia nie jest uznawany za dokument stanu cywilnego lub nie ma mocy dokumentu urzędowego, lub nie został wydany przez właściwy organ, lub budzi wątpliwości co do jego autentyczności, lub potwierdza zdarzenie inne niż urodzenie, małżeństwo lub zgon;
2) zagraniczny dokument powstał w wyniku transkrypcji w państwie innym niż państwo zdarzenia;
3) transkrypcja byłaby sprzeczna z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
1. Jeżeli orzeczenie sądu państwa obcego lub rozstrzygnięcie innego organu państwa obcego podlega uznaniu na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 1568 i 1841), zwanej dalej „Kodeksem postępowania cywilnego”, wiążących Rzeczpospolitą Polską wielostronnych i dwustronnych umów międzynarodowych lub prawa Unii Europejskiej, kierownik urzędu stanu cywilnego dołącza wzmiankę dodatkową do aktu stanu cywilnego lub zamieszcza przypisek przy tym akcie.
2. Kierownik urzędu stanu cywilnego może dołączyć wzmiankę dodatkową do aktu stanu cywilnego lub zamieścić przypisek przy tym akcie na podstawie innego dokumentu, niewymagającego uznania, pochodzącego od organu państwa obcego, jeżeli nie jest to sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Jeżeli odpis zagranicznego dokumentu stanu cywilnego przekazano do urzędu stanu cywilnego w wykonaniu umowy międzynarodowej przewidującej wzajemną wymianę informacji w zakresie stanu cywilnego, kierownik urzędu stanu cywilnego z urzędu dołącza wzmianki dodatkowe w tym przedmiocie do aktu stanu cywilnego lub zamieszcza przypiski przy tym akcie na podstawie tego zagranicznego dokumentu.
4. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który odmawia na podstawie art. 1146 Kodeksu postępowania cywilnego dokonania czynności na podstawie orzeczenia organu państwa obcego, zawiadamia na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub w postaci elektronicznej wnioskodawcę o przyczynach odmowy, informując o prawie wystąpienia w trybie art. 1148 tego Kodeksu do sądu powszechnego o rozstrzygnięcie, czy orzeczenie organu państwa obcego podlega albo nie podlega uznaniu.
1. Treść zagranicznego dokumentu stanu cywilnego odtwarza się, jeżeli według prawa miejsca sporządzenia dokumentu stanowi on akt stanu cywilnego, a uzyskanie jego odpisu nie jest możliwe lub wiąże się z poważnymi trudnościami.
2. Wniosek o odtworzenie treści zagranicznego dokumentu stanu cywilnego może złożyć do wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego osoba, której dokument potwierdzający zdarzenie dotyczy, lub inna osoba ze względu na interes prawny, lub osoba, która wykaże interes faktyczny w odtworzeniu dokumentu potwierdzającego zgon.
3. Treść zagranicznego dokumentu stanu cywilnego odtwarza się na podstawie przedłożonego przez osobę składającą wniosek dokumentu potwierdzającego zdarzenie za granicą lub jego uwierzytelnionej kopii, w formie czynności materialno- -technicznej.
4. Dokonując odtworzenia treści zagranicznego dokumentu stanu cywilnego, który dotyczy obywateli polskich posługujących się również aktami stanu cywilnego sporządzonymi w Rzeczypospolitej Polskiej, kierownik urzędu stanu cywilnego dostosowuje, na wniosek osoby, której akt dotyczy, w formie czynności materialno- -technicznej, pisownię do reguł pisowni polskiej, jeżeli wniosek taki został złożony z wnioskiem o dokonanie odtworzenia.
5. Nazwę miejscowości położonej poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej zamieszcza się w pisowni ustalonej przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
1. Treść odtworzonego zagranicznego dokumentu stanu cywilnego zamieszcza się w rejestrze stanu cywilnego, w formie aktu stanu cywilnego, zamieszczając adnotację o odtworzeniu zagranicznego dokumentu stanu cywilnego.
2. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który odtworzył treść zagranicznego dokumentu stanu cywilnego, wydaje wnioskodawcy odpis zupełny aktu stanu cywilnego.
1. Jeżeli jest odtwarzana treść zagranicznego dokumentu stanu cywilnego potwierdzającego zawarcie małżeństwa, a jest brak oświadczenia małżonków w sprawie nazwiska noszonego po zawarciu małżeństwa, oświadczenia takie małżonkowie mogą złożyć w składanym wniosku o odtworzenie albo w każdym czasie do protokołu przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, który dokonał odtworzenia. W tym samym trybie małżonkowie mogą złożyć oświadczenie w sprawie nazwiska dzieci zrodzonych z tego małżeństwa.
2. Jeżeli odtworzenia treści zagranicznego dokumentu stanu cywilnego dokonuje się na wniosek jednego z małżonków, kierownik urzędu stanu cywilnego powiadamia o odtworzeniu drugiego małżonka oraz informuje go o prawie do złożenia oświadczenia w sprawie nazwiska.
3. Jeżeli odtworzenia treści zagranicznego dokumentu rejestracji stanu cywilnego dokonano na wniosek osoby, której nie dotyczy odtwarzany dokument, kierownik urzędu stanu cywilnego informuje o odtworzeniu osoby, których odtwarzany dokument dotyczy. Jeżeli odtwarzany dokument dotyczy małżonków, informuje ich również o prawie do złożenia oświadczeń w sprawie nazwiska lub oświadczeń w sprawie nazwiska dzieci.
4. Jeżeli wniosek o odtworzenie zagranicznego dokumentu stanu cywilnego został złożony do konsula, przesyła on ten wniosek do kierownika urzędu stanu cywilnego wybranego przez wnioskodawcę. Jeżeli wniosek o odtworzenie składają małżonkowie, oświadczenia w sprawie nazwiska noszonego po zawarciu małżeństwa oraz oświadczenia w sprawie nazwiska dzieci zrodzonych z tego małżeństwa mogą oni zawrzeć w składanym wniosku o odtworzenie albo złożyć do protokołu przed konsulem przy składaniu wniosku o odtworzenie.
5. W przypadku złożenia przed konsulem do protokołu oświadczeń w sprawie nazwiska noszonego po zawarciu małżeństwa oraz oświadczenia w sprawie nazwiska dzieci zrodzonych z tego małżeństwa przy składaniu wniosku o odtworzenie protokół przyjęcia tych oświadczeń konsul dołącza do wniosku o dokonanie odtworzenia.
Art. 112 [Odmowa odtworzenia aktu stanu cywilnego]
Kierownik urzędu stanu cywilnego odmawia dokonania odtworzenia, jeżeli wnioskodawca nie przedstawi dokumentu bezspornie potwierdzającego zdarzenie lub potwierdza on zdarzenie inne niż urodzenie, małżeństwo lub zgon, lub odtworzenie treści zagranicznego dokumentu stanu cywilnego byłoby sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 113 [Rejestracja urodzenia lub zgonu za granicą; Transkrypcja zagranicznego dokumentu stanu cywilnego]
Jeżeli rejestracji urodzenia albo zgonu, które nastąpiły poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej i nie zostały tam zarejestrowane, rejestracji urodzenia, zawarcia małżeństwa albo zgonu, które nastąpiły poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w państwie urodzenia, zawarcia małżeństwa albo zgonu nie jest prowadzona rejestracja stanu cywilnego, transkrypcji lub odtworzenia treści zagranicznego dokumentu stanu cywilnego dokonano w formie czynności materialno- -technicznej, wydany odpis zupełny aktu stanu cywilnego uważa się za wydany na wniosek.
Art. 114 - 123
(pominięte)
1. Akt stanu cywilnego sporządzony w księdze stanu cywilnego prowadzonej na podstawie przepisów dotychczasowych, przechowywanej przez kierownika urzędu stanu cywilnego, podlega przeniesieniu do rejestru stanu cywilnego.
2. Przeniesienie aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego polega na zamieszczeniu w rejestrze stanu cywilnego treści:
1) aktu stanu cywilnego z chwili jego sporządzenia w zakresie wymaganym w niniejszej ustawie;
2) wzmianek dodatkowych, przypisków oraz informacji zawartych w rubryce „uwagi”.
3. Przeniesienie aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego jest czynnością materialno-techniczną, w wyniku której w akcie stanu cywilnego sporządzonym w księdze stanu cywilnego prowadzonej na podstawie przepisów dotychczasowych wpisuje się wzmiankę dodatkową o przeniesieniu tego aktu do rejestru stanu cywilnego, wraz z oznaczeniem aktu i datą przeniesienia, która nie podlega przeniesieniu do rejestru stanu cywilnego. Wzmiankę dodatkową w księdze stanu cywilnego prowadzonej na podstawie przepisów dotychczasowych może zamieścić upoważniony przez kierownika urzędu stanu cywilnego lub wójta (burmistrza, prezydenta miasta) pracownik.
4. Kierownik urzędu stanu cywilnego, dokonując przeniesienia aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego, może z urzędu uzupełnić jego treść w drodze czynności materialno-technicznej, na podstawie dotychczasowych akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego, jeżeli informacje zawarte w tych aktach zbiorowych rejestracji stanu cywilnego nie budzą wątpliwości, a uzupełnienie treści aktu stanu cywilnego następuje w zakresie informacji niewymaganych w przepisach dotychczasowych, a wymaganych niniejszą ustawą.
5. Akt stanu cywilnego sporządzony w księdze stanu cywilnego prowadzonej na podstawie przepisów dotychczasowych z chwilą przeniesienia do rejestru stanu cywilnego jest aktem stanu cywilnego w rozumieniu przepisów niniejszej ustawy. Przeniesienie do rejestru stanu cywilnego nie jest ponowną rejestracją.
6. Akt stanu cywilnego sporządzony w księdze stanu cywilnego prowadzonej na podstawie przepisów dotychczasowych można zamieścić w rejestrze stanu cywilnego, jako odwzorowanie cyfrowe, jako akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego.
7. Akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego prowadzone na podstawie przepisów dotychczasowych dla aktów stanu cywilnego sporządzonych w księdze stanu cywilnego, prowadzonej na podstawie przepisów dotychczasowych, mogą być zamieszczane w rejestrze stanu cywilnego, jako odwzorowanie cyfrowe, lub może być zamieszczany w rejestrze stanu cywilnego opis tych dokumentów.
8. Dane zgromadzone w systemie komputerowym na podstawie przepisów dotychczasowych mogą być wykorzystane do przenoszenia do rejestru stanu cywilnego aktu stanu cywilnego sporządzonego w księdze stanu cywilnego prowadzonej na podstawie przepisów dotychczasowych. Po przeniesieniu aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego dane wykorzystane do przeniesienia aktu ulegają trwałemu usunięciu z systemu komputerowego. Do czasu przeniesienia aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego kierownik urzędu stanu cywilnego jest administratorem danych zgromadzonych w systemie komputerowym.
9. Jeżeli przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy na podstawie postanowienia zaginioną lub zniszczoną księgę stanu cywilnego lub jej część prowadzoną na podstawie przepisów dotychczasowych zastąpiono odpisem, przeniesienia do rejestru stanu cywilnego można dokonać na podstawie tego odpisu.
1. Kierownik urzędu stanu cywilnego może na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub w postaci elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, upoważnić pracownika urzędu stanu cywilnego do przenoszenia aktów stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego. Upoważniony pracownik, dokonując przeniesienia aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego, może wykonywać czynności, o których mowa w art. 124 ust. 4.
2. Zastępca kierownika urzędu stanu cywilnego nie może upoważnić pracownika do dokonywania czynności, o której mowa w ust. 1.
1. Przeniesienie aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego jest dokonywane z urzędu.
2. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który przechowuje księgę stanu cywilnego prowadzoną na podstawie przepisów dotychczasowych, dokonuje przeniesienia aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego w przypadku złożenia wniosku o wydanie odpisu aktu stanu cywilnego lub o wydanie zaświadczeń, o których mowa w niniejszej ustawie, albo w przypadku dokonywania czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego, dla której akt stanu cywilnego jest niezbędny, albo w przypadku gdy akt stanu cywilnego jest niezbędny dla dokonania czynności przez organ paszportowy.
3. Jeżeli wniosek o wydanie odpisu aktu stanu cywilnego lub o wydanie zaświadczeń, o których mowa w niniejszej ustawie, został złożony do kierownika urzędu stanu cywilnego, który przechowuje księgę stanu cywilnego prowadzoną na podstawie przepisów dotychczasowych, dokonuje on przeniesienia aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego w terminie umożliwiającym wydanie odpisu lub zaświadczenia w ciągu 7 dni roboczych od dnia złożenia wniosku.
4. Jeżeli wniosek o wydanie odpisu aktu stanu cywilnego lub o wydanie zaświadczeń, o których mowa w niniejszej ustawie, został złożony do kierownika urzędu stanu cywilnego, który nie przechowuje księgi stanu cywilnego, przeniesienia aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego dokonuje się w terminie umożliwiającym wydanie odpisu lub zaświadczenia w ciągu 10 dni roboczych od dnia złożenia wniosku.
5. W przypadku dokonywania czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego, do której jest niezbędny akt stanu cywilnego, albo w przypadku gdy akt stanu cywilnego jest niezbędny dla dokonania czynności przez organ paszportowy, przeniesienia aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego dokonuje się niezwłocznie.
6. Przekazanie z rejestru stanu cywilnego do rejestru PESEL oznaczenia aktu stanu cywilnego przeniesionego do rejestru stanu cywilnego nie jest rejestracją zmiany danych w rozumieniu art. 10 ust. 6 ustawy zmienianej w art. 122 .
Art. 126 [Wzmianka dodatkowa o nadaniu imienia; Sposób przenoszenia aktów stanu cywilnego]
1. Jeżeli w akcie stanu cywilnego sporządzonym na podstawie przepisów dotychczasowych jest wpisana wzmianka dodatkowa o nadaniu imienia dziecku z urzędu, dokonując przeniesienia aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego, informację wynikającą z treści wzmianki dodatkowej zamieszcza się jako adnotację.
2. Minister właściwy do spraw informatyzacji, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, określi, w drodze rozporządzenia, sposób przenoszenia aktów stanu cywilnego sporządzonych na podstawie przepisów dotychczasowych do rejestru stanu cywilnego uwzględniając potrzebę zachowania integralności dotychczasowych aktów stanu cywilnego.
Art. 127 [Unieważnienie aktu stanu cywilnego; Postępowanie o unieważnienie aktu stanu cywilnego]
1. Jeżeli przy przenoszeniu aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego wystąpią okoliczności wskazujące na konieczność unieważnienia aktu stanu cywilnego, kierownik urzędu stanu cywilnego przenosi ten akt do rejestru stanu cywilnego, a następnie niezwłocznie podejmuje czynności niezbędne do unieważnienia tego aktu stanu cywilnego i nie wydaje z niego odpisów.
2. Jeżeli przeniesiono do rejestru stanu cywilnego więcej niż jeden akt stanu cywilnego stwierdzający to samo zdarzenie, sporządzony przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy albo sporządzony w trybie art. 145, a okoliczności wskazane w każdym z tych aktów nie budzą wątpliwości, że przedmiotem rejestracji w każdym z nich jest to samo zdarzenie, wojewoda właściwy dla kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził ostatni akt, unieważnia akt lub akty stanu cywilnego w formie decyzji administracyjnej.
3. Jeżeli rejestracja stanu cywilnego w formie aktu stanu cywilnego nastąpiła po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy i dokonano przeniesienia do rejestru stanu cywilnego akt stanu cywilnego stwierdzający to samo zdarzenie, sporządzony przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy albo sporządzony w trybie art. 145, a okoliczności wskazane w każdym z tych aktów nie budzą wątpliwości, że przedmiotem rejestracji w każdym z nich jest to samo zdarzenie, wojewoda właściwy dla kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził ostatni akt, unieważnia akt lub akty stanu cywilnego w formie decyzji administracyjnej.
4. Postępowanie o unieważnienie aktu stanu cywilnego, o którym mowa w ust. 2 i 3, wszczyna się z urzędu lub na wniosek osoby, której akt dotyczy, osoby mającej w tym interes prawny lub prokuratora.
Art. 127a [Unieważnienie aktu stanu cywilnego; Zawiadomienie o unieważnieniu aktu stanu cywilnego]
1. Jeżeli z przyczyn technicznych lub w wyniku niewłaściwego zastosowania funkcjonalności rejestru stanu cywilnego albo na skutek omyłki pisarskiej błędnie przeniesiono do rejestru stanu cywilnego akt lub akty stanu cywilnego stwierdzające to samo zdarzenie, sporządzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy lub sporządzone w trybie art. 145, kierownik urzędu stanu cywilnego, który dokonał błędnego przeniesienia, unieważnia z urzędu akt lub akty stanu cywilnego, w formie czynności materialno-technicznej, dołączając do każdego z unieważnionych aktów wzmiankę dodatkową o jego unieważnieniu. Z unieważnionego aktu stanu cywilnego nie wydaje się odpisów.
2. Jeżeli z unieważnionego aktu stanu cywilnego wydano wcześniej odpis, kierownik urzędu stanu cywilnego zawiadamia podmiot, który otrzymał odpis, o unieważnieniu tego aktu. Do zawiadomienia dołącza się, wydany z urzędu, odpis zupełny albo skrócony właściwego aktu stanu cywilnego, odpowiednio do rodzaju odpisu wydanego wcześniej z unieważnionego aktu stanu cywilnego.
1. Jeżeli do kierownika urzędu stanu cywilnego, który przechowuje księgę stanu cywilnego prowadzoną na podstawie dotychczasowych przepisów, został złożony wniosek podmiotu, o którym mowa w art. 45, kierownik ten może wydać, w formie określonej w przepisach ustawy, odpis zupełny lub skrócony aktu stanu cywilnego sporządzonego w księdze stanu cywilnego z wykorzystaniem danych, o których mowa w art. 124 ust. 8, jeżeli nie zachodzi konieczność dołączenia wzmianki dodatkowej w tym akcie, zamieszczenia przypisku przy tym akcie lub zastosowania art. 126 ust. 1 lub potrzeba uzupełnienia treści aktu stanu cywilnego, o którym mowa w art. 124 ust. 4, w zakresie niezbędnym do wydania odpisu zgodnego pod względem treści z wymaganiami przewidzianymi w obowiązujących przepisach.
2. Odpisy skrócone i zupełne, o których mowa w ust. 1, mogą być wydawane z wykorzystaniem danych, o których mowa w art. 124 ust. 8, nie dłużej jednak niż do dnia 1 września 2021 r.
Art. 128 [Przekazywanie ksiąg stanu cywilnego do archiwów; Zabezpieczenie ksiąg stanu cywilnego]
1. Kierownik urzędu stanu cywilnego przekazuje do właściwych archiwów państwowych księgi stanu cywilnego prowadzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy wraz z aktami zbiorowymi rejestracji stanu cywilnego oraz skorowidzami alfabetycznymi po upływie 100 lat od zamknięcia księgi urodzeń, a po upływie 80 lat od zamknięcia księgi małżeństw i księgi zgonów. Jeżeli w księdze stanu cywilnego była prowadzona więcej niż jedna księga stanu cywilnego, termin jej przechowywania jest liczony od daty zamknięcia ostatniej księgi stanu cywilnego prowadzonej w danej księdze.
1a. Jeżeli dla osoby, dla której sporządzono akt urodzenia lub akt małżeństwa w księdze stanu cywilnego prowadzonej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nie sporządzono aktu zgonu lub nie zarejestrowano informacji o zgonie, księgę urodzeń i księgę małżeństw, mimo upływu okresów, o których mowa w ust. 1, przechowuje się do czasu sporządzenia dla osoby, której akt dotyczy, aktu zgonu lub zarejestrowania informacji o zgonie tej osoby.
1b. Weryfikacji sporządzenia dla osoby aktu zgonu lub zarejestrowania informacji o zgonie tej osoby dokonuje się w rejestrze stanu cywilnego lub rejestrze PESEL. W przypadku stwierdzenia, że dla osoby nie sporządzono aktu zgonu i nie zarejestrowano informacji o zgonie oraz stwierdzenia, że osoba nie ma nadanego numeru PESEL, kierownik urzędu stanu cywilnego jest uprawniony do przekazania ksiąg do właściwego archiwum państwowego, po upływie okresów, o których mowa w ust. 1.
2. Księgi stanu cywilnego przechowywane w archiwum urzędu stanu cywilnego zabezpiecza się przed uszkodzeniem, zniszczeniem, utratą oraz nieuprawnionym dostępem osób trzecich, a w razie potrzeby poddaje się konserwacji. Księgi stanu cywilnego mogą być wynoszone za zgodą wojewody, wyrażoną w drodze postanowienia, poza urząd stanu cywilnego lub w razie niebezpieczeństwa zagrażającego tym księgom.
3. Księgi stanu cywilnego wynoszone poza urząd stanu cywilnego zabezpiecza się przed uszkodzeniem, zniszczeniem, utratą oraz nieuprawnionym dostępem osób trzecich.
1. Księgi małżeństw i księgi zgonów prowadzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, dla których z dniem jej wejścia w życie upłynie okres 80 lat przechowywania, przekazuje się do właściwego archiwum państwowego w ciągu 10 lat.
2. Księgi urodzeń prowadzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, dla których z dniem jej wejścia w życie upłynie okres 100 lat przechowywania, przekazuje się do właściwego archiwum państwowego w ciągu 2 lat.
3. Księgi stanu cywilnego prowadzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, dla których po dniu jej wejścia w życie upłynie okres przechowywania, przekazuje się do właściwego archiwum państwowego w ciągu 2 lat po upływie terminu ich przechowywania.
4. Wzmianki dodatkowe i przypiski przy aktach stanu cywilnego przekazanych do archiwum państwowego sporządza kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu na miejsce przechowywania danej księgi stanu cywilnego, który przekazał te akty do archiwum.
5. (uchylony)
1. Akty stanu cywilnego z aktami zbiorowymi rejestracji stanu cywilnego oraz skorowidzami alfabetycznymi przechowywane na podstawie przepisów dotychczasowych w urzędzie stanu cywilnego właściwym dla miasta stołecznego Warszawy przekazuje się do archiwum państwowego wyznaczonego przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.
2. Odpisy ksiąg stanu cywilnego wytworzone w okresie od dnia 1 stycznia 1946 r. do dnia 30 sierpnia 1955 r. oraz od dnia 2 listopada 1956 r. do dnia 28 lutego 1987 r. przekazuje się do archiwów państwowych w ciągu 20 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
3. Z ksiąg stanu cywilnego prowadzonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, po upływie okresów, o których mowa w art. 128 ust. 1 i 1a, odpisów nie wydaje się.
4. Akty stanu cywilnego sporządzone w księgach stanu cywilnego prowadzonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, po upływie okresów, o których mowa w art. 128 ust. 1 i 1a, nie podlegają przeniesieniu do rejestru stanu cywilnego. Udostępnianie ich oraz akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego lub skorowidzów alfabetycznych przez kierownika urzędu stanu cywilnego przed przekazaniem księgi stanu cywilnego do właściwego archiwum państwowego odbywa się na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2020 r. poz. 164).
5. Osobie uprawnionej do otrzymania odpisu można umożliwić nieodpłatnie wykonanie fotokopii aktu stanu cywilnego sporządzonego w księdze stanu cywilnego prowadzonej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli jej wykonanie nie zagraża trwałości księgi i zawartych w niej aktów stanu cywilnego. Fotokopia aktu stanu cywilnego nie ma mocy dokumentu urzędowego.
6. Osobie uprawnionej do otrzymania odpisu aktu zgonu można umożliwić przeglądanie skorowidzów alfabetycznych aktu zgonu.
Art. 130a [Przeniesienie aktu do rejestru stanu cywilnego; Wzmianka o zakazie udostępnienia aktu]
1. Dokumenty, o których mowa w art. 44 ust. 1, z aktów sporządzonych w księgach stanu cywilnego prowadzonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i przekazanych do archiwum państwowego przed upływem okresów, o których mowa w art. 128 ust. 1 i 1a, wydaje się po przeniesieniu aktu do rejestru stanu cywilnego przez kierownika urzędu stanu cywilnego, który akt sporządził lub przechowywał i przekazał do archiwum.
2. Kierownik urzędu stanu cywilnego dokonuje przeniesienia aktu, o którym mowa w ust. 1, na podstawie uwierzytelnionej przez archiwum kopii aktu i wpisuje w akcie stanu cywilnego sporządzonym w księdze przechowywanej w archiwum państwowym wzmiankę dodatkową o jego przeniesieniu do rejestru stanu cywilnego i zakazie udostępniania aktu na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach przez właściwe archiwum państwowe. Wzmianka o zakazie udostępnienia aktu jest unieważniana przez kierownika urzędu stanu cywilnego, który wzmiankę sporządził po przekazaniu przeniesionego aktu do właściwego archiwum państwowego, zgodnie z art. 131.
1. Akty stanu cywilnego przeniesione do rejestru stanu cywilnego z ksiąg aktów stanu cywilnego prowadzonych na podstawie przepisów dotychczasowych, dla których minęły okresy przechowywania określone w art. 128 ust. 1, przekazuje się z rejestru stanu cywilnego do właściwego archiwum państwowego w ciągu 10 lat od dnia przeniesienia, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 5 ust. 2c ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.
2. Jeżeli osoba, której dotyczy akt urodzenia lub akt małżeństwa żyje dłużej niż okres, o którym mowa w ust. 1, akt jest przechowywany w rejestrze stanu cywilnego do czasu sporządzenia dla tej osoby aktu zgonu lub zarejestrowania informacji o zgonie tej osoby.
3. Do weryfikacji sporządzenia dla osoby aktu zgonu lub zarejestrowania informacji o zgonie tej osoby stosuje się odpowiednio przepis art. 128 ust. 1b.
1. Zachowują moc akty stanu cywilnego sporządzone w okresie od dnia 1 września 1939 r. do dnia 1 stycznia 1946 r. w trybie świeckiej rejestracji stanu cywilnego na obszarach, które w dniu 1 września 1939 r. wchodziły w skład Państwa Polskiego i na których, w myśl prawa polskiego, obowiązywały przepisy o wyznaniowej rejestracji stanu cywilnego.
2. Zachowują moc dowodową księgi przeznaczone do rejestracji urodzeń, małżeństw i zgonów prowadzone do dnia 1 stycznia 1946 r. przez Polski Narodowy Kościół Katolicki oraz przez Polski Kościół Starokatolicki.
3. Z ksiąg wyznaniowych prowadzonych przez osoby, które prowadziły wyznaniową rejestrację stanu cywilnego, kierownik urzędu stanu cywilnego, który przechowuje księgę stanu cywilnego, lub upoważniony przez kierownika urzędu stanu cywilnego lub wójta (burmistrza, prezydenta miasta) pracownik wydaje, na wniosek osoby, której wyznaniowy akt stanu cywilnego dotyczy, sporządzone na piśmie utrwalonym w postaci papierowej zaświadczenie o przyjętych sakramentach w celu przedłożenia przy załatwianiu spraw wyznaniowych.
4. Wypisy z ksiąg stanu cywilnego prowadzonych przed dniem 1 stycznia 1946 r. wydane przez osoby, które prowadziły wyznaniową rejestrację stanu cywilnego, nie mają mocy dokumentu urzędowego. Treść tych wypisów może zostać przeniesiona do rejestru stanu cywilnego w przypadku zaginięcia lub zniszczenia księgi stanu cywilnego lub jej części, a także gdy urząd stanu cywilnego nie posiada księgi, z której został sporządzony wypis. Przeniesienia treści wypisów dokonuje kierownik urzędu stanu cywilnego, w formie czynności materialno-technicznej, na wniosek osoby, której akt dotyczy, lub osoby mającej w tym interes prawny.
5. Kierownik urzędu stanu cywilnego, dokonując przeniesienia wpisu w formie czynności materialno-technicznej, wydaje wnioskodawcy odpis zupełny aktu. Jeżeli do rejestru stanu cywilnego dokonano przeniesienia wypisu, w formie czynności materialno-technicznej, wydany odpis zupełny aktu stanu cywilnego uważa się za wydany na wniosek.
6. Jeżeli przysposobienie zostało dokonane przed dniem 30 sierpnia 1955 r. i nie stanowiło podstawy do wymienienia w odpisie aktu stanu cywilnego przysposabiających jako rodziców przysposobionego, przysposabiający, a także przysposobiony mogą wystąpić z wnioskiem o dokonanie zmiany, o której mowa w art. 71 ust. 2.
7. Dziecko nieznanych rodziców, którego akt urodzenia został sporządzony przed dniem 30 sierpnia 1955 r., może złożyć wniosek do sądu opiekuńczego o ustalenie danych wymienionych w art. 62 ust. 2. Orzeczenie sądu stanowi podstawę do dołączenia wzmianki dodatkowej do aktu urodzenia.
1. Jeżeli wydano zaświadczenie o nieposiadaniu księgi stanu cywilnego prowadzonej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy na podstawie przepisów dotychczasowych, treść aktu stanu cywilnego podlega odtworzeniu, w formie czynności materialno-technicznej, na wniosek osoby, której akt dotyczy, osoby, która posiada w tym interes prawny, a w przypadku odtworzenia aktu zgonu również osoby, która wykaże interes faktyczny.
2. Odtworzenie polega na wpisaniu do rejestru stanu cywilnego treści aktu stanu cywilnego sporządzonego w księdze stanu cywilnego prowadzonej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy na podstawie przepisów dotychczasowych wraz z adnotacją w akcie stanu cywilnego o odtworzeniu.
3. Zaświadczenie o nieposiadaniu księgi stanu cywilnego wydaje kierownik urzędu stanu cywilnego lub upoważniony przez kierownika urzędu stanu cywilnego lub wójta (burmistrza, prezydenta miasta) pracownik, na wniosek osoby uprawnionej do odtworzenia treści aktu stanu cywilnego, jeżeli księga stanu cywilnego prowadzona przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy na podstawie przepisów dotychczasowych zaginęła lub została zniszczona.
4. Zaświadczenie o nieposiadaniu księgi stanu cywilnego zawiera: oznaczenie rodzaju księgi stanu cywilnego, rok lub lata, w których księga była prowadzona, oznaczenie urzędu stanu cywilnego, w którym księga była przechowywana, okoliczności braku księgi i oznaczenie wnioskodawcy.
5. Treść aktu stanu cywilnego podlegającego odtworzeniu ustala się na podstawie odpisu zupełnego aktu stanu cywilnego, akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego, odpisu księgi stanu cywilnego, jeżeli został sporządzony, lub innych dokumentów przedstawionych przez wnioskodawcę, które zawierają dane wymagane do odtworzenia treści aktu stanu cywilnego.
6. Wniosek o odtworzenie treści aktu stanu cywilnego składa się do wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego, a odtworzenia dokonuje kierownik urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt stanu cywilnego lub jest właściwy do przechowywania księgi, w której akt był sporządzony.
7. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który odtworzył treść aktu stanu cywilnego, w formie czynności materialno-technicznej, wydaje wnioskodawcy odpis zupełny odtworzonego aktu stanu cywilnego w jednym egzemplarzu.
8. Jeżeli dokonano odtworzenia treści aktu stanu cywilnego, to wydany odpis zupełny aktu stanu cywilnego uważa się za wydany na wniosek.
9. Kierownik urzędu stanu cywilnego odmawia dokonania odtworzenia treści aktu stanu cywilnego, jeżeli na podstawie dokumentów, o których mowa w ust. 5, nie można ustalić, czy zdarzenie faktycznie nastąpiło, lub jeżeli przedłożony dokument wywołuje wątpliwości co do jego autentyczności.
10. W sprawach o odtworzenie treści aktu stanu cywilnego, przenoszenia do rejestru stanu cywilnego wpisów z ksiąg stanu cywilnego prowadzonych przed dniem 1 stycznia 1946 r. i unieważnienia aktów stanu cywilnego przez wojewodę stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.
11. Jeżeli zachowały się akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego, odtworzenia treści aktu stanu cywilnego dokonuje się z urzędu, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia prawidłowej rejestracji stanu cywilnego.
1. Sprawy wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy w zakresie zmiany imienia lub imion dziecka zamieszczonych w akcie urodzenia w terminie 6 miesięcy od dnia jego sporządzenia oraz w zakresie zaświadczeń stwierdzających możność zawarcia małżeństwa zgodnie z prawem polskim i zaświadczeń o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa w zakresie dokonania transkrypcji, odtworzenia zagranicznego dokumentu stanu cywilnego, rejestracji zdarzeń, które nastąpiły poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej i nie zostały tam zarejestrowane, prowadzi kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy w dniu ich wszczęcia.
2. Postępowania w sprawie uzupełnienia aktu stanu cywilnego lub w sprawie sprostowania aktu stanu cywilnego wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy prowadzi kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy w dniu ich wszczęcia.
3. Postępowania o uzupełnienie aktu zgonu o datę lub godzinę zgonu wszczęte i niezakończone przez kierownika urzędu stanu cywilnego przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy umarza się i przekazuje się do rozpatrzenia przez sąd.
4. Akty stanu cywilnego cudzoziemców sporządzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy mogą zostać sprostowane na podstawie dokumentu podróży lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość i obywatelstwo, a akty stanu cywilnego dzieci cudzoziemców – na podstawie dokumentu podróży lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość i obywatelstwo rodziców.
5. Postępowania sądowe o sprostowanie aktu stanu cywilnego wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy są prowadzone na podstawie przepisów dotychczasowych.
6. Akty urodzenia sporządzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, które nie zawierają imienia, nazwiska i nazwiska rodowego ojca, mogą zostać uzupełnione, na wniosek osoby, której akt dotyczy, lub jej przedstawiciela ustawowego, na podstawie przepisów niniejszej ustawy, w formie czynności materialno-technicznej.
7. Akty małżeństwa sporządzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy przez wpisanie do polskich ksiąg stanu cywilnego lub przez odtworzenie aktu stanu cywilnego sporządzonego poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w których brak wpisu o nazwisku noszonym po zawarciu małżeństwa oraz nazwisku dzieci zrodzonych z tego małżeństwa, można uzupełnić na podstawie przepisów niniejszej ustawy, w formie czynności materialno-technicznej.
8. Zaświadczenie o możności zawarcia małżeństwa zgodnie z prawem polskim oraz zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa wydane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zachowują ważność przez okres w nich wskazany.
1. Jeżeli dziecko urodziło się i nie sporządzono aktu urodzenia przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, podstawą sporządzenia aktu urodzenia jest pisemne zgłoszenie urodzenia, a do zgłoszenia tego urodzenia stosuje się przepisy niniejszej ustawy.
2. Jeżeli urodzenie zostało zgłoszone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy w urzędzie stanu cywilnego właściwym ze względu na miejsca zamieszkania rodziców lub jednego z nich i przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy nie sporządzono aktu urodzenia na podstawie protokołu zgłoszenia urodzenia, akt urodzenia sporządza kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu na miejsce zdarzenia.
Art. 136 [Sporządzenie aktu zgonu na podstawie zgłoszenia przed wejściem ustawy]
Jeżeli zgon został zgłoszony i nie sporządzono aktu zgonu przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, akt zgonu można sporządzić na podstawie zgłoszenia dokonanego przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 137 [Skreślone akty stanu cywilnego; Wydanie odpisu aktu zgonu]
1. Akty stanu cywilnego skreślone na podstawie przepisów dotychczasowych nie podlegają ujawnieniu.
2. Ze skreślonego aktu zgonu osoby o nieustalonej tożsamości wydaje się na żądanie sądu odpis zupełny tego aktu.
3. W przypadku gdy akt zgonu został skreślony w wyniku uchylenia postanowienia sądu o stwierdzeniu zgonu lub uznaniu za zmarłego, odpis zupełny tego aktu wydaje się na żądanie sądu lub na wniosek osoby, której zgon stwierdzono lub która została uznana za zmarłą.
Art. 138 [Zwrot dokumentów w aktach zbiorowych; Wyjątki dotyczące zagranicznych dokumentów stanu cywilnego]
Dokumenty zgromadzone w aktach zbiorowych rejestracji stanu cywilnego przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy nie podlegają zwrotowi, z wyjątkiem zagranicznych dokumentów stanu cywilnego stanowiących podstawę do sporządzenia polskiego aktu stanu cywilnego.
Art. 139 [Umorzenie postępowań o udostępnienie księgi stanu cywilnego]
Wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy postępowania o wydanie postanowienia o udostępnieniu księgi stanu cywilnego w celu przeglądania umarza się z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 140 [Kierownicy urzędów stanu cywilnego; Ważność upoważnień do wydawania odpisów]
1. Kierownicy urzędów stanu cywilnego oraz zastępcy kierowników urzędów stanu cywilnego zatrudnieni w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, którzy spełniają wymagania uprawniające do zajmowania tych stanowisk na podstawie przepisów dotychczasowych, są kierownikami urzędów stanu cywilnego oraz zastępcami kierownika urzędu stanu cywilnego w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. Upoważnienia dla pracowników do wydawania odpisów z aktów stanu cywilnego lub zaświadczeń udzielone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zachowują ważność przez okres 3 miesięcy od dnia jej wejścia w życie.
Art. 141 [Okręgi rejestracji stanu cywilnego]
Okręgi rejestracji stanu cywilnego ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy są okręgami rejestracji stanu cywilnego w rozumieniu niniejszej ustawy.
Art. 142 [Postępowania w sprawie zmiany imienia lub nazwiska; Właściwość kierownika urzędu stanu cywilnego]
Postępowania w sprawie zmiany imienia lub nazwiska wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy prowadzi kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy w dniu ich wszczęcia.
Art. 143 [Używanie odznaki przez kierownika urzędu stanu cywilnego]
Dopuszcza się używanie przez kierownika urzędu stanu cywilnego w czasie przyjmowania oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński odznaki używanej na podstawie przepisów dotychczasowych.
Art. 144 [Karta urodzenia i karta martwego urodzenia; Karta zgonu]
1. Do dnia 1 stycznia 2024 r. karta urodzenia, o której mowa w art. 54 ust. 1, zawiera oprócz danych, o których mowa w art. 54 ust. 2:
1) informacje o stanie zdrowia dziecka: długość, ciężar ciała, punkty w skali Apgar;
2) informacje o ciąży i porodzie: okres trwania ciąży, wielorakość i miejsce porodu;
3) dane o poprzednich ciążach i porodach matki dziecka:
a) liczbę dzieci urodzonych przez matkę, w tym żywo urodzonych lub martwo urodzonych,
b) datę poprzedniego porodu,
c) żywotność poprzedniego dziecka;
4) miejsce zamieszkania rodziców dziecka, w tym okres ich przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na obszarze danej gminy, o ile są znane, oraz wykształcenie rodziców dziecka, pozyskiwane przez podmiot wykonujący działalność leczniczą.
2. Do dnia 1 stycznia 2024 r. karta martwego urodzenia, o której mowa w art. 54 ust. 3, zawiera:
1) dane, o których mowa w art. 54 ust. 2 i 3;
2) dane, o których mowa w ust. 1;
3) czas zgonu płodu i przyczynę zgonu, jeżeli została stwierdzona.
3. Do dnia 1 stycznia 2024 r. karta zgonu zawiera oprócz danych, o których mowa w art. 11 ust. 3b i 3c ustawy zmienianej w art. 114 , jeżeli są znane:
1) informacje o miejscu zgonu, jego przyczynach, osobie stwierdzającej przyczyny zgonu oraz sposobie stwierdzenia przyczyn zgonu;
2) w przypadku dziecka do roku życia:
a) godzinę urodzenia, informacje o stanie jego zdrowia w chwili urodzenia: długość, ciężar ciała, punkty w skali Apgar,
b) informacje o przebiegu ciąży i porodzie: okres trwania ciąży, wielorakość porodu oraz liczbę dzieci urodzonych przez matkę;
3) nazwę podmiotu wykonującego działalność leczniczą oraz nazwisko i imię (imiona) sporządzającego kartę zgonu;
4) wykształcenie zmarłego;
5) miejsce zamieszkania zmarłego, w tym okres przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na obszarze danej gminy.
4. Dane, o których mowa w ust. 1–3, są przetwarzane, dla potrzeb statystyki publicznej, przez kierownika urzędu stanu cywilnego i przesyłane służbom statystyki publicznej.
5. Do dnia 1 stycznia 2024 r. karta urodzenia i karta martwego urodzenia oraz karta zgonu mogą zostać przekazane kierownikowi urzędu stanu cywilnego w postaci elektronicznej, opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem osobistym.
6. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, wzór karty urodzenia, o której mowa w ust. 1, oraz wzór karty martwego urodzenia, o której mowa w ust. 2, w tym sporządzanych w postaci elektronicznej, uwzględniając przejrzystość i kompletność wymaganych danych.
7. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych i ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, wzór karty zgonu, o której mowa w ust. 3, w tym sporządzanej w postaci elektronicznej, uwzględniając zakres danych konieczny do sporządzenia aktu zgonu oraz umożliwienia pochówku osoby zmarłej.
1. Przez okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy kierownik urzędu stanu cywilnego, który przechowuje księgę stanu cywilnego, może na podstawie przepisów dotychczasowych:
1) sporządzać akty stanu cywilnego w księgach stanu cywilnego w oparciu o dokumenty określone w niniejszej ustawie,
2) zamieszczać wzmianki w aktach stanu cywilnego i przypiski przy aktach stanu cywilnego sporządzonych w księgach stanu cywilnego,
3) wydawać z ksiąg stanu cywilnego odpisy zupełne i skrócone aktów stanu cywilnego oraz zaświadczenia,
4) wydawać zaświadczenia stanowiące podstawę sporządzenia aktu małżeństwa zawartego w sposób określony w art. 1 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz zaświadczenia stwierdzające, że obywatel polski lub zamieszkały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemiec niemający obywatelstwa żadnego państwa, zgodnie z polskim prawem, może zawrzeć małżeństwo – nie dłużej niż do czasu przeniesienia aktu stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego.
2. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który na zasadach określonych w ust. 1 sporządził akt stanu cywilnego albo zamieścił wzmiankę w akcie stanu cywilnego skutkującą koniecznością zamieszczenia wzmianki w innym akcie lub zamieszczenia przypisku przy innym akcie stanu cywilnego tej samej osoby, przekazuje odpis aktu stanu cywilnego właściwemu kierownikowi urzędu stanu cywilnego w terminie jednego dnia roboczego od dnia dokonania wpisu w księdze stanu cywilnego.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, kierownik urzędu stanu cywilnego, który otrzymał odpis aktu stanu cywilnego, a prowadzi rejestrację stanu cywilnego na zasadach określonych w niniejszej ustawie, dołącza do aktu stanu cywilnego wzmiankę lub zamieszcza przypisek przy akcie w rejestrze stanu cywilnego.
4. Jeżeli wniosek o wydanie odpisu lub zaświadczenia z rejestru stanu cywilnego został złożony do kierownika urzędu stanu cywilnego, który nie przechowuje księgi stanu cywilnego, z której ma być wydany odpis lub zaświadczenie, a prowadzi rejestrację stanu cywilnego na podstawie ust. 1, kierownik ten przekazuje wniosek do właściwego kierownika urzędu stanu cywilnego w terminie jednego dnia roboczego od dnia złożenia wniosku.
5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, kierownik urzędu stanu cywilnego, któremu przekazano wniosek, sporządza odpis aktu stanu cywilnego lub wydaje zaświadczenie w terminie nie dłuższym niż 10 dni roboczych od dnia złożenia wniosku. Odpis lub zaświadczenie przekazuje na adres wskazany przez wnioskodawcę.
6. W sprawach rejestracji urodzenia, małżeństwa oraz wydawania zaświadczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 4, dokonywanych na podstawie ust. 1, nie wymaga się przedstawiania albo składania odpisów aktów stanu cywilnego. Jeżeli kierownik urzędu stanu cywilnego nie przechowuje księgi stanu cywilnego, w której sporządzono akt stanu cywilnego niezbędny do dokonania rejestracji lub wydania zaświadczenia, występuje do właściwego kierownika urzędu stanu cywilnego o przekazanie odpisu aktu stanu cywilnego. Kierownik urzędu stanu cywilnego, do którego wystąpiono o wydanie odpisu aktu stanu cywilnego, niezwłocznie przekazuje sporządzony odpis aktu stanu cywilnego kierownikowi urzędu stanu cywilnego, który o taki odpis wystąpił.
7. Przez okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy kierownik urzędu stanu cywilnego może dokonywać wpisów dotyczących uznania ojcostwa w księdze stanu cywilnego prowadzonej na podstawie przepisów dotychczasowych w oparciu o dokumenty określone w niniejszej ustawie.
8. Wpisy dotyczące uznania ojcostwa dokonane w księgach stanu cywilnego na podstawie przepisów dotychczasowych w okresie od dnia 1 marca 2015 r. do dnia 31 sierpnia 2015 r. podlegają przeniesieniu do rejestru uznań nie później niż do dnia 31 grudnia 2015 r., o ile wcześniej nie sporządzono w rejestrze stanu cywilnego aktu urodzenia dla dziecka uznanego.
9. Jeżeli wniosek o zmianę imienia lub nazwiska, o którym mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska, w brzmieniu nadanym przez art. 120 niniejszej ustawy, złożono do kierownika urzędu stanu cywilnego, który nie przechowuje księgi stanu cywilnego, w której sporządzono akt niezbędny do dokonania czynności, kierownik ten występuje w terminie jednego dnia roboczego od dnia złożenia wniosku do właściwego kierownika urzędu stanu cywilnego o przekazanie odpisu aktu. Ust. 6 zdanie drugie stosuje się.
10. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który wydał decyzję o zmianie imienia lub nazwiska przesyła ją, w formie papierowej albo w formie dokumentu elektronicznego przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, do kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt urodzenia oraz akt małżeństwa wnioskodawcy, a jeżeli zmiana rozciąga się na małoletnie dzieci – również do kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akty urodzenia dzieci.
11. Z opłaty skarbowej, o której mowa w ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, zwolnione są trzy odpisy aktu stanu cywilnego wydawane na zasadach określonych w ust. 1, po sporządzeniu aktu stanu cywilnego w księdze stanu cywilnego. Zaświadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4 podlegają opłacie skarbowej w wysokości obowiązującej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
12. Kierownik urzędu stanu cywilnego który, na zasadach określonych w ust. 1, sporządził akt urodzenia lub dokonał w nim zmian skutkujących zmianą numeru PESEL, przekazuje do ministra właściwego do spraw informatyzacji dane niezbędne do nadania lub zmiany numeru PESEL. Przekazanie odbywa się przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, nie później niż w ciągu 2 dni roboczych od dnia uzyskania tych danych. W przypadku braku możliwości przekazania danych przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, dane przekazuje się w formie papierowej w terminie nie dłuższym niż 4 dni robocze od dnia ich uzyskania.
13. (uchylony)
14. Przez okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy kierownik urzędu stanu cywilnego może wydawać zaświadczenia o stanie cywilnym na zasadach określonych w niniejszej ustawie, nie stosując blankietów, o których mowa w art. 34.
1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych i minister właściwy do spraw informatyzacji po 2 latach obowiązywania niniejszej ustawy, w terminie do dnia 30 kwietnia 2017 r., przeprowadzą analizę wpływu rozwiązań przyjętych w ustawie na funkcjonowanie urzędów stanu cywilnego.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych i minister właściwy do spraw informatyzacji przedstawią Radzie Ministrów oraz wojewodom informację o wyniku analizy, o której mowa w ust. 1, w terminie miesiąca od dnia sporządzenia analizy.
Art. 147 [Przepisy przejściowe dotyczące aktów wykonawczych]
Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 58 ust. 1 ustawy uchylanej w art. 148 zachowują moc do czasu wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 85 ust. 10 niniejszej ustawy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia jej wejścia w życie.
Art. 148 [Utrata mocy ustawy z 1986 r.]
Traci moc ustawa z dnia 29 września 1986 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 2011 r. poz. 1264 oraz z 2012 r. poz. 1529).
Art. 149 [Wejście w życie ustawy; Wyjątki od wejścia w życie ustawy]
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 marca 2015 r., z wyjątkiem:
1) art. 47 ust. 1, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.;
2) art. 53 ust. 2 i 3, art. 54 ust. 4 i 5, art. 114 w zakresie dodawanych w art. 11 ust. 3a–3e i ust. 4c oraz art. 123, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2024 r.
Źródło tekstu aktu: ISAP. Data ostatniej aktualizacji: 15.06.2025 r.
Treści aktów prawnych udostępniane na platformie iudicat mają wyłącznie charakter pomocniczy oraz informacyjny i nie stanowią oficjalnego źródła prawa. Platforma iudicat nie jest oficjalnym publikatorem.